Китоблар

Туркманистондаги муллалар ҳайит намозида собиқ президент Гурбангули Бердимуҳамедовнинг “Ҳаётимнинг мазмуни” номли янги китобини минбарда ўқиб чиқди. «Туркманистон ...

Туркманистон президенти Сердар Бердимуҳамедов ҳукумат аъзоларига отасининг 57-китобини таништирди. Президент Вазирлар Маҳкамаси йиғилишида унинг отаси, собиқ президент ...

— Ёшинг нечада?—деб ундан сўради чол.—Ҳойна-ҳой, бу сенинг биринчи саёҳатингдир? Қуш жавоб ўрнига чолга қаради. У жуда ҳам чарчаган эди, ҳатто чилвир ўзини кўтарадими, йўқми, ...

— Ана холос,— деди у.— Айтмовдимми!—ва қайиқни безовта қилмасликка ҳаракат қилиб, эшкакларни сувдан тортиб олди. Чол чилвирга томон энкайиб, уни ўнг қўлининг бош ва кўрсаткич ...

Одатда шу бўй димоғига кирди дегунча, чол уйғониб кетар ва кийиниб, болани уйғотгани жўнарди. Аммо бугун ўша қирғоқ ҳиди жуда эрта димоғига урилди ва бу тушида бўлаётганини ...

Чол қайиқда ёлғиз ўзи Гольфстримда балиқ овларди. Денгизга чиқаётганига мана саксон тўрт кун ҳам тўлди, аммо ҳали биронта балиқ тутганича йўқ. У билан қирқ кун бола бирга ...

84 Тарлон-ай, нима кунларга қолдинг-а?... Тушда бўлаяптими, ё ўнгда бўлаяптими? Сен фарқламасанг, мен фарқлай олмай қолдим, Тарлон... Ҳалигилар қандай жонзот эди, Тарлон! ...

83 Қош қорайди. Одам одамни танимайдиган бўлди. Бир амаллаб чап ёнбош бўлдим. Тарлон оёғини қучоқладим. Тиззасига пешонамни қўйдим. Узалиб, олд қопқоғига шапатиладим. Тарлон ...

82 Шунда... шунда, от кишнади. Умрим от билан ўтди. Ҳай бир отларни кўрдим, ҳай бир кишнашларни эшитдим. От сувсаб кишнади, от очқаб кишнади. Шунда от кўнглини сув бериб ...

81 Жиловни эгар қошига қистирдим. Тарлонни бўш қолдирдим. Кейин, улар олдига бордим. — Ўзи кимсизлар? Кимнинг боласи бўласизлар? Ўзларингни танитинглар-да ахир, биродарлар, ...

Олимлар томонидан ўтказилган янги тадқиқот натижаларига кўра, ота-она ўз фарзандининг олти ойлик вақтидан бошлаб унда билим кўникмалари ва яхши хотирани шакллантириши мумкин. ...

80 Оқшом вақти бўлди. Оламга-да оқшом қўнди, кўнглимга-да оқшом қўнди. Кўнглим оқшомдай маҳзун бўлди. Беихтиёр кетимга қайрилиб қарадим. Бир қизил машинани кўрдим. Эътибор ...

79 Суддан қоғоз келди. Оёғим тағин узангида бўлди, орган йўлида бўлди. Бора-боргунимча Яратганнинг ўзига сиғиниб бордим. Шу юришимни бўлди қил энди, мени бунчалар жонҳалак ...

78 Узанги йўлдошларим уй-уйига кетди. Аёлимиз дастурхон йиғиштирди. Кенжамизни қўлимга берди. — Манавини пича ушлаб турсин, қозон-тобоғимни ювиб олайин, — деди. Кенжамизни ...

77 Милитсия машинаси эшигимизга келганини эл билди. Биродарлар, элнинг қулоғи элликта! Eл ажабланди, эл ҳадиксиради... Дув-дув гап бўлди... Биродарлар, ёмон гап, ракетадан ...

76 Биродарлар, участка милитсионеримиз одам бўлиб қолди! Ҳа, одам бўлиб муомала қилди, одам бўлиб гапирди. — Қандай, жиянлар катта бўлаяптими, суяклар енгилми, ака?... — ...

75 Бир вақтлари Қорахонда Хидир дегич бўлди. Одамлар уни Хидир мироб, деди. Ўзи, мироблик қиларди-да! Ана шу Хидир мироб чиққан суякларни жойига солди, синган суякларни ...

73 Ўзимизнинг Тарлонни миниб, уйга келдим. — Чопиб бориб, дўхтирни айтиб келинглар! — дедим. Худойқул дўхтир бир қутича кўтариб келди. Оғриқ қўлим енгини силкиб тортди. Мен ...

72 Киприк қоқмай, алп-алп одим отиб, Жўра бобонинг оти олдига бордим. Чап қўлим билан эгар қошидан олиб отландим. Шунда, ўнг қўлим ёмон оғриди... Жиловни чап қўллаб ушлаб, ...

71 Ғўнғир-ғўнғир овоз эшитдим. Кўзимни очиб, осмонранг оламни кўрдим. Яхшилаб қарадим, кўраётганим осмоннинг ўзи бўлди. Ҳайрон бўлиб, теварагимга алангладим. Теварагимда ...

70 Биродарлар, кўнглимда армон болалади! Тарлон яхши бўлса эди, улоққа солардим... Қатрон калга бир кўрсатиб қўярдим... Жўра бобонинг Тўриғи гижинглади. Жиловни силкиб, ...

69 Улоққа кўнглим чопмади. Четроқда томошагўй бўлиб турдим. Шунда, ажаб бир чавандоз кўрдим. Қўлимни қошим устига қўйиб кўрдим. Чавандоз остидаги от майдагина, ермитти от ...

67 Тарлонни миндим, сувини тушириш билан машғул бўлдим. Кўпкариларга миниб бордим. Борсам-да, чопмадим. Бировлар отида чопдим. 68 Вахшивордаги бир кўпкарида-да шундай ...

66 Биродарлар, ёш болага иш буюр-у, изидан ўзинг югур, дегани ҳаққост чин бўлди! Қайнимиз нима қилибди денг? Қайнимиз уйимиз олдидан оқадиган ариққа келиб, Тарлонни сувга ...

65 Самад чавандоз кўпкарининг олган-олганини— охирини олди. Қайтишимизда баримизни уйига айтди. Самад чавандоз уйи олдига келганимизда ўйланиб қолдим. Мендан бўлак ...

64 Эртаси эрталаб Назир жувозкаш келди. Девордан бўйлаб овоз берди. — Зиёдулла чавандоз, берман бир қаранг! — деди. Бир-бир босиб бордим. Девордан қўл узатдим. ...

63 Кечаси бир маҳалда катта дарвоза дўқ-дўқ этди. Елкамга чопонимни ташлаб, ташқариладим. — Ким у бемаҳалда келган? — дедим. Ташқаридан овоз бўлмади. Дарвоза занжири ...

62 Назир жувозкаш кўпкарига Олмакўз байталини миниб келди. Ўзиям, байтали Олмакўзмисан, Олмакўз бўлди-да! Кўзлари бўталоқ кўзларидай катта-катта, дум-думалоқ, олмадай-олмадай ...

61 Йўл четидан юрдим. Шу гап бўлган ердан ўтдим. Бир маҳал оқ халатлик бир одам йўлимни тўсди. Бу ўша балиқпаз бўлди. Балиқпаз тирсагимдан ушлаб, мени балиқхонасига етаклади. ...

60 Автобусда раён жўнадим. Йўлда деразадан қусиб-қусиб бордим. Ўша ғилофли эшикни очдим. Капитан каттага Доно момони айтиб бердим. Капитан катта бош ирғаб, ҳамдардлик ...

59 Эртаси эрталаб участка милитсионеримиз келди. Салом йўқ, алик йўқ, остонада туриб сиёсат қилди: — Совет органи сизга ўйинчоқми? — деди. — Эб-ей, биз нима қилдик? — дедим. ...

58 Эндиги қоғоз келишида бормадим. Боиси, Доно момо бандалик қилди. Жанозасига бордим. Момони ўраб-чирмаб, йиғлаб-йиғлаб қўйиб келдим. Уйда азали кайфиятда ёнбошлаб ётиб ...

57 Икки кун деганда участка милитсонеримиз тағин қоғоз олиб келди. Тарлон билан азонда йўл олдим. Бу сафар Тарлонни қичаб ҳайдадим. Вақтида етиб келдим. Капитан катта тўртта ...

56 Кечқурун телевизорга қараб ўтириб эдим, Рихсиев келди. Болишни буклаб ёнбошлади, дамини узун олди. — Радиоузел орқали ўқиган докладимни эшитдингизми, ўртоқ Қурбонов? — ...

55 Отар адирда ёйилиб ўтлади. Тўдалагунимча кеч бўлди. Уйга қош қорайганда келдим. Участка милитсионеримиз бир парча қоғоз ташлаб кетибди. Аёлимизга қайта-қайта ...

54 Во дариғо, шундай кунлар-да бўлади! Босган қадамимиз кетимизга кетади. Жамики ишларимиз чаппасига юради. Омад деганлари саломини-да бермайди. Оғзимиздаги ошимизни-да ...

52 Беқасам чопонликни беморхонага олиб жўнадим. Беморхона беқасам чопонликни олмади. Оппоқ кийимлик бир аёл: — Бу судебний иш! — деди. Милитсияга сим қоқди. Бир милитсионер ...

51 Шу вақт, бозор дарвозаси тарафдан овозлар келди. — Ушла, ўғрини, ушла! — деди овозлар. Ғуж-ғуж одамлар орасидан бир бола чопиб чиқди. Кетидан бир беқасам чопонлик одам ...

50 Остонадан ичкари мўраладим. Чойхона тўла одам бўлди. Чойхона ҳавоси дим бўлди. Нафасим қайтиб кетди. Ташқари сўриларда-да одам мўл бўлди. Бировлаб санаса юзлар бўлди. ...

49 Биродарлар, ҳамсоямиз Қулмат полвон бозорлаб келди. Майиз сотиб келди. Деворимиздан авайлаб бўйладим. Нарх-навони сўрадим. — Қани, полвон, — дедим, — майиз қанчадан ...

48 Улоқ келди. Тарлонни гижинглатиб-гижинглатиб бордим. Улоқни искатиб-искатиб олдим. Улоқ бутидан кўтариб-кўтариб кўрдим. Улоқ бир тана бўлди. Эллик-олтмиш килолар келди. ...

47 Кўпкари экинсиз қисирпояда бўлди. Мен Тарлонни қизитдим. Қисирпояни айлантириб чопдим. Тарлон хиёл ўзгарди. Бошини тик тутди, дирк-дирк ўйнади. Сувлиғини ...

46 Қарлуқда тўй бўлди. Шу тўйга йўл олдим. Йўлда Тарлон тезак ташлаб-ташлаб борди. Ажабо, бундайчикин қилиғи йўқ эди... Бир муаллимникига тушдим. Қозиқни молхона ёнига ...

44 Биродарлар, шукур-шукур, аризабозларнинг борига шукур! Аризабозлар ноҳақликка йўл қўймайди. Ҳаром-томоқларга кун бермайди. Элнинг ҳақини бировга едирмайди. Аризабозлар ...

43 Биродарлар, Москвадан одам келибди. Шляпаси бор эмиш! Шляпали одам раён катталарини йиғибди. Кал каттани ўртага олибди. Ана шунда масала ойдин бўлибди. Ойдин бўлишича, ...

41 Эртаси куни Душанбега учдим. Ўтирганлар шаҳодат бармоғини ликиллатиб, ўртада лайлакқушдай лўкиллаб юрган қизни имлади. Қиз уларга майда идишда сув олиб келди. Менинг ...

40 Бир сафаргисида мени-да эргаштириб жўнади. — Бошингдан ўтган савдони ўз тилинг билан ўзинг айтиб берасан, — деди. — Ўзи, қаерга бораяпмиз? — дедим. Ботир мироб шаҳодат ...

38 Ора совиди. Қишлоқ тинчиди. Ана шунда Тарлонни уйга олиб келдим. Чавандозлар белига пул ўраб, Обоқлига йўл олди. Обоқлидан от олиб келди. От билан ажаб гапларни-да топиб ...

37 Биродарлар, неча-неча қорабайирлар кетига қараб-қараб кетди. Неча-неча жайронлар кишнаб-кишнаб кетди. Неча-неча саманлар гўшт бўлиб кетди! Қишлоқда отлар кишнамай қолди. ...

36 Роса ўн кунда озод бўлдим. Йўлда кўнглимга ҳадик тушди. Ҳадик танамга-да ёйилди. Уйим қолиб, Обширга йўл олдим. Адирга ўрладим. Камар олдида серрайиб қолдим. Кетимга ...

35 Бадбўй ҳужрада ётдим. Ҳужрада кун-да бир бўлди, тун-да бир бўлди. Бир маҳал темир дарвоза шарақлаб очилиб, шарақлаб ёпилди. Биров ичкарилади. — Кал, қаердасан? — деди. ...

34 Катталар хўжакўрсинга лалми дўқ уриб кетди, деб ўйладим. Йўқ, эртаси куни тағин келди. Искаланиб-искаланиб отхонани қаради, чақалоқли уйни қаради. Катталар қилиғи ...

33 Ярим кечаси Тарлонни жабдуқлаб миндим. Обширга от қўйдим. Обшир қишлоғи кунботарида оқ тупроқли адирлар, тепалар мўл. Ана шу тепалар нишабида камарлар мўл. Тарлонни ана шу ...

32 Ҳа-е, дедим, пешонада борини кўрамизда-е, дедим. Ҳофиз қассобдан икки кило қўй гўшт олдим. Белбоққинамга тугиб, уйга келдим. Супада чордана қуриб, гўшт нимталадим. Лаҳимни ...

31 Қиш қариди. Ҳавода кўклам иси анқиди. Бойчечаклар кетидан қорақошлар очилди. Кўкламни бағримга босдим, тўйиб-тўйиб искадим. Бир гап эшитиб, кўклам кайфиятим қиш бўлди. ...

30 Eндиги улоқни мен олиб чиқдим. Отлар олдимни олди. Йўлимни ёпиб чопди, ёнларимни ёпиб чопди. Отлар мени қораликка йўлатмади. Биродарлар, ёлғиз отнинг чанги чиқмайди, ...

29 Жўра бобонинг тўриғига қораликни кўрсатиб келдим, қораликни искатиб келдим. Хиёл ўтди, тўда гувиллаб қўзғолди. Улоқни бир Чил от олиб чиқди. Биродарлар, Чил отнинг бир ...

28 Кўпкари қизигандан-қизиди. Шу вақт, Жўра бобо от йўрттириб келди. — Зиёдулла чавандоз, бизнинг тўриқниям бир кўринг, укам, — деди. Жўра бобо шундай дея, отдан тушди. ...

27 Эртаси куни отлар сероб бўлди. От кўплигидан бинойидай отлар-да тўдага тумшуғини тиқолмади. Бир ош пиширим вақт ўтди. Улоқ ердан қимирламади. Қимирласа-да, беш-ўн одим ...

26 Eрталаб Тарлонни сувлатмадим. Емни камроқ бердим. Қишлоқ машриғидаги чимзорга бордим. Отлар сийрак бўлди. Борлари-да ўзимизнинг отлар бўлди. Меҳмон отлар тахчил бўлди. ...

25 Рихсиев қишлоққа кўчиб келди. Биров урилиб келди деди, биров шаҳардан безор бўлиб келди, деди. Урилиб келдими, сурилиб келдими, ишқилиб келди. Мактабда муаллим бўлди. ...

24 Қаҳрим қўзигандан қўзиди. Тарлонни Самад чавандозга бердим. Ўзим Самаднинг чеккагир кўк саманини миндим. Тўда гирдини пойлаб юрдим. Бир бойсунлик улоққа яна чилвир солди. ...

23 Биродарлар, чавандозлар нимага этагини қоқиб кетаяпти? Адолатга! Нимага тупуриб кетаяпти? Адолатга! Кимдан аразлаб кетаяпти? Адолатдан! Бир тўда номард, имонсизга аччиқ ...

22 Бойсунлик чавандозлар улоқ ололмаслигини билди. Энди қинғирлик йўлига ўтди. Улоққа чилвир солди! Чилвир ярим қулочча келадиган арқон бўлади. Йўғонлиги бошмалдоқдай ...

21 Бойсунга тўйга жўнадим. Ер билч-билч лойлигидан, от думини тугиб қўйдим. Биродарлар, бойсунликлар қитмир эл, бахил эл, ичиқора эл! Бировга бир нима қиймайди! Ўзлари ...

20 Кўпкари охиригача ёнбошлаб ётдим. Узанги йўлдошларим бир марта-да улоқ ололмади. Кўпкаридан қўлини бурунларига тиқиб қайтди. Шунда, узанги йўлдошларимга юз солдим. — Энди ...

19 Мен аразлаб ўтира бердим. Бир жийрон от селдананг отиб келди. Баковул олдига борди. Биродарлар, жийрон — малла от бўлади. Оёғи олапайча. Айримлари пешонасида қашқаси-да ...

18 Кейин... кейин, ўзимнинг-да, араз феълим тутди... Биродарлар, сизга бир нима айтайинми? Мен араз уришни яхши кўраман! Ўлайин агар-а! Ой туғади, ўттизида тўлади. Шу ойда ...

17 Кўзларимни очдим. Ё, тавба, Тарлон ҳамон чопиб бораяпти. Энди сойда чопиб бораяпти. Тарлон бир-бир босиб, оёқ илди. Бошини эгди. Пишиллаб нафас олди. Мен қаддимни ...

16 Янаги улоқ менга насиб этди. Мен улоқдан умид қилмадим, тўда четида турдим. Улоқни Яратганнинг ўзи етказди. Бир қизилкўк улоқни ердан судраб чиқди. Қизилкўк шундайгина ...

15 Улоқ ердан қимирламади. Шунда баковул зотни оширди. — Чавандозлар-ов, эшитмадим деманглар, устига яна бир гўсам серка қўйилди! Чавандозлар чуҳ-чуҳ, дея отларини улоққа ...

14 Eрталаб таътилланиб, отландим. Лалми даштга йўл олдим. Дашт бир-бирига улашиб кетган адирлар оралиғида бўлди. Кунботар қўнғир тусли қирлар бўлди. Дашт четлари йўғон-йўғон ...

13 Обширга йигирма отлиқ бўлиб бордик. Сурнай навоси чиқаётган, осмонга қуюқ тутун ўрлаётган тўйхона остонасида оёқ илдим. Бизга Турди подачиникидан жой тегди. Телпаги ...

12 Биродарлар, от билмайдиган нима йўқ! От қор-ёмғирни, довулни олдиндан билади. Айниқса, тўй-маъракани дарров билади. Боиси, тўйда кўпкари бўлади-да! Бизнинг Тарлон кечаси ...

11 Роса қирқ кеча-ю қирқ кундуз бўлди. Ана шунда Тарлонни отхонадан олиб чиқдим. Тарлонни совута бошладим. Ҳовли этагида арқонини узун ташлаб боғладим. Тарлон бўйнини ...

10 Тарлонни бойловга ташладим. Отхонадаги баланд охурга боғладим. Гўнг чиқариладиган тешикни жанда билан кечалари ёпиб қўйдим, кундузлари очиб қўйдим. Тарлонга арпа ем бериб ...

9 Тарлонни идора олдига боғладим. Дўмбира, тушлик солинган хуржунни елкамга ташладим. Аста-аста ичкариладим. — Ассалому алайкум! — дедим. — Аҳа, келинг ука, келинг. Гиламдан ...

8 Тарлонни қора ишларга солмадим. Адирларда ўйноқлатиб миндим. Ўйноқлатиб-ўйноқлатиб қўй боқдим. Шундай бир кунда колхоз раиси шофёри от чоптириб келди. Уни раис юборибди. ...

7 Биродарлар, бўз от қандай бўлади? Сурпдай оппоқ бўлади! Борди-ю, аждодида бўлса, тўққизга тўлганда тарлон бўлади. Тўққиз ёшида бўзнинг баданида холдай-холдай қора доналар ...

6 Эл менга-да бурнини жийириб қаради, отимгада бурнини жийириб қаради. Эл, оғзини ушлаб кулди, пиқ-пиқ кулди, қўли билан кўрсатиб кулди, пана-паналарда кулди. Билдим, эл, ...

5 Бир сурув қўй сотдим. Пулини белимга ўрадим. Намоз чавандозни олдимга солиб, Обоқлига жўнадим. Биродарлар, бизнинг Сурхонда мана бундай гап бор: от олсанг, Обоқлидан ол, ...

4 Eрталаб таътил қилдим. Белимга тушлик ўрадим. Заранг таёғимни олдим. Eлбурутдан подаётоққа бордим. Бир тошга ёнбошлаб олдим. Eл қўй-ечкиларини ҳайдаб келди. Шунда... ...

3 Биродарлар, сиз сўраманг, мен айтмайман... Оти Момосулув эмиш. Юзлари кулчадайми, ё, сулувми? Кўзлари қорами, ё зиғир гулидайми? Қошлари қуюқми? Қуюқ бўлса, қайрилмами? ...

2 Одамлар мени кал дейдиган бўлди! Зиёдулла кал эмиш! Э, тавба-е, тавба-е! Аввал-аввал уятдан қулоқларимгача ловуллаб ёндим. Кўнглим ўксиди. Кейин-кейин ботмайдиган бўлди. ...

Бу қиссалар не бир кунларни кўрмади! Зоти номард бўлди, ушбу қиссалар ёқасидан олди. Оғзи бузуқ бўлди, ушбу қиссаларга тупугини сочди. Қўли нопок бўлди, ушбу қиссалардан ...

Риштонлик Дилшод Болтабоев (Дима Қаюм)нинг хайрия билан қурган «Халқ кутубхонаси» яна бузилишга тушди. Бу ҳақда у фейсбукдаги саҳифасида маълум қилди. «МИЛЛАТ КЕЛАЖАГИ учун ...

Қуёш кун сайин қиздираётган эди. Сорокин тез-тез қатнайдиган бўлиб қолди. Суръатни ошириш зарур эди. Вақт қисталанг, тупроқ эса тобора қуриб боряпти. Биз яна беш кунча ер ...

Ҳаётимизда баъзи ўзгаришлар бўлиб ўтди. Уруғлик ташиш учун бизга қўш оти билан арава беришди. Яна бир киши ҳам келди. Энди сув ташувчи учун ҳам анча енгиллик туғилган эди. ...

Н. га Майли-да, кимгадир Ёқса, Ёқмаса, Уларга қўшилиб Йиғлашармидик. Биз бахтли бўламиз Худо хоҳласа, Худо хоҳламаса Учрашармидик... Райҳон ҳидларингни Йўлларимга сеп, Кут ...

Абубакир билан биринчи кунданоқ тўқнаша бошладик. — Уйқу элитиб прицеп остида қолсанг, мен жавобгар эмасман! — Абубакирнинг иш олдидан айтган бирдан-бир сўзи шу бўлди. Бироқ ...

Эртаси куни одатдагидан барвақтроқ, тонготарда турдим. Кеча ўтовда ётиб ўзимча шундай аҳд қилган эдим: бор кучимни ишга солиб шундай ишлайинки, бирон киши койишигина эмас, ...

Булокдан эндигина ярим челак сув олган ҳам эдим-ки, дашт бўйлаб кучли қийқириқ янгради: — Ҳе-ей-ей! Академик, тумшуғингга туширама-ан! Мен қулоғимни динг қилиб, тошдай қотиб ...

Ўн бешинчи боб Шамолда иссиқ қон ҳидини тобора аниқроқ искаб бораётган бўри борган сари иштаҳасини карнай қилиб юборган ўша ис анқиётган жой томонга думини қисганича чопиб ...

Ўн тўртинчи боб — Қувишяпти! — қўрқув аралаш қичқирди яқин-лашиб келаётган от дупурини эшитган ўғрилардан бири. Сўнг улар жиловни бўш қўйишиб, аввалига отларни йўрғалатиб, ...

Ўн учинчи боб Чопдор жойида турарди, Султонмурот ўтовдан чиқа солиб, Чопдорга минди-да, атрофга аланглаб қичқирди: — Онатой, овулга чоп! Имилламай югур! Одамларимизни чақир! ...

Ўн иккинчи боб От ўғрилари шошилмай кетишарди. Улар отларни гоҳ йўрттириб, гоҳ йўрғалатиб боришарди. Қоронғида отларни чоптириб бўлмайди, кейин бунинг ҳожати ҳам йўқ эди. Иш ...

Ўн биринчи боб Улар югуриб боришар, шафқатсиз бир нигоҳ эса милтиқнинг мўлжал нуқтасидан мушкани уларнинг биридан иккинчиси, учинчисига тўғрилаб таъқиб этарди. Бу нигоҳ ...

Ўнинчи боб Бироқ эртасига кун очиқ, беғубор бўлди. Кечаги ёғингарчиликдан асар ҳам йўқ эди. Фақат намгарчилик, фақат одамнинг руҳини тетиклаштирувчи муздек шабада эсмокда ва ...

Тўққизинчи боб Оқсой ерларида плуглар ишлаётганига уч кун бўлди. Уч кундирки, қўшчилар ўз отларини тўхтовсиз чучулашиб ҳайдашарди. Ерда Оқсой десантчиларининг илк меҳнатлари ...

Саккизинчи боб Кечга бориб у Онатой билан ярашмаган бўлсада, бироқ орадаги умумий ишлар уларни бир-бирига мурожаат этишга мажбур қилди. Барибир кўнгилда доғ қолди, воқеанинг ...

Кеча отхонада раис Тиналиев билан Чекиш бригадир Оқсой десантини синовдан ўтказишди. Ҳамма плуглар номерлаб қўйилиб, қўшчиларга биркитилди. Султонмуротга биринчи номерли плуг ...

Еттинчи боб Шундай кунлар яқинлашмоқда эди... Маст уйқуга кетгунга қадар уззукун тўлқинланиб, орзиқиб Мирзагулнинг жавоб хатини кутиш ҳисси уни тарк этмади... У нима билан ...

Унинг шу тахлит эзилиб, маъюс, ёлвориб гапириши Султонмуротни шундай эзиб юбордики, ўзиниям йиғлаб юборишига сал қолди. Қизиққонлик қилган экан, энди эса болакайни урганига ...

Олтинчи боб Эртасига, Ажимурот мактабдан келгач, акаси билан далага, ўтин олиб келишга жўнади. Ажимуротга эшаги Қораёлни эгарлашди. Унинг эгарига арқон, ўроқ ва қўлқопларни ...

Бир куни опа отхонага келди. Районга кетаётган йўловчи аравага отларни қўшгунларича кутиб турди. У ҳамон ўша дағал жундан тўқилган шол рўмолда, кексайиб қолган, ёлғиз, ...

Ўша куни мана шундай ҳодиса рўй берган эди. Султонмурот қилмишига яраша оладиганини олди. Бригадир ҳам қамчи билан саваламай нима қилсин. Қанча меҳнат, ҳаракат зое кетди. ...

Бешинчи боб Ниҳоят, ўша кунлар яқинлашмоқда эди... Оқсой учун ажратилган отларни ҳамма ҳар хил — кимдир десантчи, кимдир Оқсой отлари деб атар, аммо муҳими шундаки, икки ...

Уйда, ярим кечаси ётишга ҳозирланаётганларида Султонмурот колхоз раиси мактабга келганини онасига гапириб берди. Онасига жимгина пешанасини силаб, ҳорғингина қулоқ солди. У ...

Тўртинчи боб — Султонмурот, сенга нима бўлди? — Султонмурот Инкамол опани шундоққина партаси олдига келгандагина пайқади. — Ўзим. Ҳеч нима, — гўё ўзини оқламоқчидай ўрнидан ...

Учинчи боб Ҳайвонот боғи ва кулги хонасидан чикиб улар чайқов бозори томон йўл олишди. У ердан совғалар харид қилишди. Ажимуротга янги, чиройли, ялтироқ пўкак тўппонча ...

Иккинчи боб Кулги хонасига у уч марта кирди. Мириқиб кулиб, ўзини тўхтатиб олгач, яна қийшиқ ва мўжизакор ойналар олдига борарди. Ана башара, ана сенга найранг! Бир умр ...

Улар онаси билан хайрлашиб ҳовлидан чиқишганларида, керосин арава шақирлаб катта тошлоқ ариқдан ўтганида Султонмуротнинг юраги қувончдан ҳаприқиб, отларнинг туёғидан ...

Ўша куни, отаси уни ўзи билан шаҳарга олиб кетишини айтганида у еру кўкка сиғмай юрди. Тоқатсизланганидан, қувонганидан тарс ёрилиб кетгудай бўлди, аммо гап шундаки, у бу ...

  Ўғлим Асқарга Оқсой, Кўксой, Сариқсой — кезмаган ер қолмади, Лекин ҳеч бир ўлкадан ўхшашинг топилмади... Қирғиз халқ қўшиғи * * * Иовга элтди чопар шумхабар: ...

3 Йигирма уч ёшлик Ҳумоюннинг йигит юраги отаси кўрсатган руҳий мададдан куч олиб, оғир касалликни ахийри енгди. Орадан бир ҳафта ўтгач, у касал кўришга келганларни ўрнидан ...

2 Отасининг махфий мактуби борганда Ҳумоюн Самбхалда оғир касалга чалиниб тўшакда ётган эди. Мактубни ўқигач одамларига: — Мени тезроқ Аграга етказинглар!— деб буюрди. ...

АГРА ЮЛДУЗЛАР ГИРДОБИ 1 Яна ёзнинг жазирама иссиқлари бошланди. Бобур гоҳ девониомда, гоҳ кутубхонада ишлар, мудом ичи куйиб, совитилган норинж шарбати ва яхна чой ичар, ...

2 Секри тоғининг шимолий ёнбағрида салқин боғнинг тўрида жойлашган уч хонали шинам хилватхона мавлоно Хондамирга берилган эди. Бобур ўша куни Аграга жўнаб кетди. Мавлоно ...

* * * Лекин Бобур сўнгги йилларда кўп касал бўлиб, жуда озиб кетган, жуссаси хийла кичрайиб қолган эди. Хондамир унинг ўзини қанчалик олдириб қўйганини Секри тоғига сайрга ...

СEКРИ ҚАЙТА КЎЗ ОЧГАН БУЛОҚ 1 Бобурнинг махсус таклифи билан Ҳиротдан Аграга келаётган мавлоно Хондамир, шоир Шиҳоб Муаммий ва мударрис Иброҳим Қонуний уч ойга яқин йўл ...

5 Хилватхонадан сал нарида — сарой ошхонасида овқат пишириб юрган Баҳлул исмли ўрта яшар бир ошпаз ҳам войиннинг чоҳи тагида жон берган ер қазувчиларни кўрган эди. Бу фожиа ...

* * * Агра қалъасидаги хилватхона девони хос билан подшоҳ ошхонасининг оралиғида эди. Бир ойдан бери давом этаётган ёмғир фасли ҳали-бери тугайдиганга ўхшамас, баъзи кунлари ...

4 Аграда сершамол ёмғир фасли бошланган саратон кунларининг бирида Тоҳир саройга — Бобурнинг ҳузурига келди. Девони хоснинг мармар айвонида ўтирган Бобур уни зўрға таниди — ...

3 Панипатда оғир ярадор бўлган Тоҳир уч ойгача ўрнидан туролмай ётди. Саройдан юборилган табиб унинг этидаги яраларни дуруст муолажа қилди-ю, лекин қовурға ва қўл ...

* * * Қайиқларга миниб кемага етганларида Бобур Хўжа Калонбекни кеманинг тумшуқ томонидаги хонаи хосга бошлади. Кема дарё бўйлаб сузиб борар экан, сувнинг шамоли энг аввал ...

2 Уч ойдан бери муттасил кўтарилиб бораётган жазирама иссиқлар ҳиндча ашора деб аталадиган тўртинчи ойга* келиб жуда авжига чиқиб кетди. Ёмғир фаслининг бошланишига ҳали ...

* * * Невараси кетгандан кейин малика Байда хасталик тўшагини йиғиштирди, илгариги фиғон чекишлар ва қарғашларни ҳам бас қилди. Унинг фикру зикри — энг садоқатли ва ...

АГРА Ё ҲАЁТ, Ё МАМОТ 1 Иброҳим Лодининг онаси малика Байда Панипат жангида ўлдирилган ўғли учун аза тутиб, бошдан-оёқ оқ кийиниб юрар эди. Орага қўйилган одамлар унга ...

* * * Ғира-шира қоронғиликда ўнг қирғоқдан катта бир қайиқ чиқиб, кемага қараб кела бошлади. Кеманинг пастки қаватидан қўрчибоши: — Ким у қайиқдаги? — деб сўраганини Бобур ...

4 Узоқ Сирдарё воҳаларида энди лола барг ёзадиган салқин ҳамал ойида Жамна бўйлари авжи саратон пайтидагидек иссиқ эди. Куни бўйи офтобда отлиқ юриб бадани мисдай қизиб ...

* * * Деҳлида тўп-тўп бўлиб айланиб юрган ғолиблар орасида ёғли ўлжа излаётганлари ҳам бор эди. Синд дарёсининг бўйидан Бобур аскарларига қўшилиб келган Ёр Ҳусайнбек илгари ...

3 Деҳлига отасидан олдин кириб келган Ҳумоюн Жамна дарёсининг ўнг қирғоғидаги қизил деворли улкан қалъани жангсиз эгаллади. Иброҳим Лодининг қалъадаги хазинала-рини муҳрлаб, ...

* * * Жамна дарёсининг чап томонидан чиққан офтоб найза бўйи кўтарилганда ёв қўшинининг тиғиз сафлари аниқ кўрина бошлади. Охири уфққа бориб тақалган беҳисоб кўп қўшиннинг ...

2 Куз ва қиш ўтиб бораётган бўлса ҳам, дарахтлар яшил либосини ечмас, «дун» деб аталадиган бағри кенг, сайҳон Ҳинд водийлари йил бўйи баҳордагидай кўкалам бўлиб турар эди. ...

ЛАХЎР. ПАНИПАТ. ДEҲЛИ ЯНГИ ҚИРҒОҚЛАР 1 Қўшин илгарилаган сари ўрмон қалинлашиб борар эди. Чинордай баланд банъян дарахтларининг очиқ илдизлари шохларидан пастга осилиб ...

Бобур ўз оиласига йигирма тўрт йиллик қадрдон бўлган Робиянинг таъзим билан берган саломига алик олиб, у билан илиқ сўрашди. Сўнг қизчаси Гулбаданга юзланди. Қўғирчоқдай ...

3 Амударё томондан тоғ ошиб учиб келган турналар Кобулнинг устидан жануб-шарқ томонга ўтмоқда эдилар. Аркнинг тиллакори айвонида Моҳим бегим билан нонушта қилиб ўтирган Бобур ...

2 Кобул дарёсининг бўйида Бобур эгачиси Хонзода бегим учун қурдирган Боғи Дилкушонинг кўк мармар кўшкида мавлоно Фазлиддин чўкка тушиб ўлтирибди. Ундан пастроқда мавлононинг ...

КОБУЛ ТОШГАН ДАРЁ ЎЗАН ИЗЛАЙДИ 1 Кечки пайт Кобул қалъасининг жанубидаги кўлдан бир тўп ўрдак учди. Кўл бўйидаги бўлиқ ўт-ўланлар орасида писиб ўтирган мирзо Ҳумоюн камондан ...

Инсоният тарихидаги жамики кулфатлар муайян шахсларнинг бефарқлигидандир. Тўғрироғи, аниқ бир шахснинг бефақлиги худди юқумли касаллик инфекциясидек тез тарқаб, кўплаб ...

7 Бундан бир ярим йил аввал Хонзода бегим ёлғиз ўғилчаси билан Балхдан Қундузга келаётганда унинг юрагини титратган номаълум хавф-хатарлар гўё мана шу оғир чекиниш пайтини ...

* * * Бухорога ҳужум қилган Убайдулла Султоннинг ўн минг кишилик қўшини Бобурнинг Самарқанддан ўттиз минг қўшини билан келаётганидан хабар топиб, Қизилқум саҳросига қараб ...

* * * Бўстонсаройнинг тиллакори қабулхонасида Амударё бўйидаги Урганч ва Қоракўл шаҳарларидан хушхабарлар билан келган бек ва аъёнлар шарафига зиёфат берилмоқда эди. ...

Мавлоно Фазлиддин саркор бўлиб, Боғи Майдоннинг кўмилган ариқларини қайта кавлатишда, қуриган дарахтларни олиб ташлаб, ўрнига майса ва гуллар ўстиришда, Чиннихонани таъмирлаб ...

Ўзбекистон Республикаси Олий Мажлиси Сенатининг ўн саккизинчи ялпи мажлисида маъруза қилган Сенат раиси Н. Йўлдошев мактаб таълими тизимидаги камчиликларга тўхталиб ўтди, деб ...

6 Шиа-сунний низолари бундай қонли тўқнашувларни тобора кўп келтириб чиқараётгани қизилбош бекларни ҳам ташвишга солиб қўйди. Бобур ўзининг Шоҳ Исмоил билан тузган иттифоқига ...

Самарқанд қўрғонининг Оҳанин дарвозаси яқинидаги улкан мармар масжиднинг текис тош тўшалган саҳнига йигирма минг намозхон тўпланган. Бугунги жума намозида хутба қандай ...

5 Тиниқ куз осмонида оқ ипакдан ҳам нафис мезонлар учади. Самарқанд боғларида катта дона анорлар етилган, соҳиби узумлар ва нақш олмаларнинг энг ширинлари қолган пайт. ...

4 Ниҳоят, барча режалар гаплашилган тарзда амалга ошди-ю, Бобурнинг мўғуллар билан биргаликда йигирма беш мингдан ошадиган қўшини ёз кунларида Амударёнинг Панж деб аталадиган ...

3 Бобурнинг буйруғи билан Вали хазиначи бисотида бор энг қимматбаҳо дуру гавҳарлардан, Бадахшон лаълиларию олтин безакли кийимлардан, камёб тиғлар ва буюмлардан шоҳга ...

2 Шафтоли гулли ипак қабоси ингичка белига, назокатли қадди-қоматига жуда ярашган бир жувон шаҳзодаларча ясантирилган уч яшар болани қўлидан етаклаб, эшикдан оҳиста кириб ...

ҚУНДУЗ. САМАРҚАНД ИККИ ҚИЛИЧ ОРАСИДА 1 Заррин попуклар билан безатилган оқ туянинг устида маликалар ўтирадиган бахмал соябонли кажавада Хонзода бегим тўққиз яшар ўғилчаси ...

4 «Наҳотки менинг ҳам паймонам тўлган бўлса?»— деган қўрқинчли ўй Шайбонийхоннинг хаёлига Мур-ғоб дарёсининг бўйида тўсатдан Шоҳ Исмоилнинг қўшинлари қуршовига тушиб қолган ...

3 Хадича бегим кириб бекинган Ихтиёриддин қалъаси Убайдулла Султонни ўн етти кун овора қилди. Ниҳоят, қалъа деворининг отбозорига туташган ночорроқ бир жойини тагидан кавлаб, ...

2 Убайдулла Султоннинг бир ярим минг навкари ўн кундан бери Ихтиёриддин қалъасининг атрофида ғивирлар, аммо ўқ ҳам, оти ҳам етмайдиган баландликдаги қалъани олишнинг ҳеч ...

* * * Салласига лаъл ва гавҳар билан бирга укпар ҳам қадалган Шайбонийхон кечаси бегимнинг хобгоҳига шаҳдам қадамлар билан кириб кетди. Хобгоҳнинг ташқи бўлмасида хоннинг ...

Қирғизистон Президенти Сооронбай Жээнбеков мактаб ўқувчилар учун босмахонадан чиқаётган китобларнинг сифати пастлигини танқид қилиб, ўқув китобларини босиб чиқаришда ...

ҲИРОТ, МАРВ ПАЙМОНАСИ ТЎЛГАНЛАР 1 Ҳирот атрофларида қиш осойишта ўтди-ю, авжи баҳор кунларида Шайбонийхон эллик минг қўшин билан Мурғоб дарёсидан ўтиб, Хуросонга бостириб ...

* * * Кобулда уларни бошқа хавф-хатарлар кутмоқда эди. Фитначилар Бобурни «Ҳиротда қатл этилибди» деб овоза тарқатганлари рост экан. Ўратепанинг собиқ ҳокими Муҳаммад Ҳусайн ...

ҲИНДИКУШ, КОБУЛ ЎЛИМ БИЛАН ЮЗМА-ЮЗ Хиротдан узоқлашганлари сари гўзаллик ва нафосат нурига йўғрилган илиқ туйғулар ўрнини Ҳиндикуш тоғининг баҳайбат қоятошлари ва унинг совуқ ...

3 Куз илиқ келгани учунми, Ҳирот тождорлари ҳали ҳам қалъа ташқарисидаги боғларда яшамоқда эдилар. Шаҳарнинг шимол-шарқидаги Қипчоқ дарвозасидан нарида Шоҳруҳ мирзо даврида ...

2 Бугун ўн етти кундирки, Бобур Ҳиротда Алишер Навоий истиқомат қилган муҳташам Унсияда* яшайди. Унсиянинг баланд пештоқлари, нилий гумбази, офтобда жилоланган ранг-баранг ...

ТАҚДИР ТАҚОЗОСИ Иккинчи қисм ҲИРОТ ДОВУЛДАН ОЛДИНГИ ОСУДАЛИК 1 Хазонрезлик пайти. Ҳирот боғларига сув берадиган Ҳирийруд дарёси ва Инжил анҳорининг қирғоқларига заъфарон ...

4 Тоғдан тушиб келаётган Сўх сойи тошларга бош уриб шовуллайди. Бобур арчазор сўқмоқдан Ойнатоғ томонга кўтарилиб боради. Тоғларда кўп юриб ҳар қанча чиниққан бўлса ҳам, тик ...

3 Бобур ўзига азоб берадиган оғир туйғуларни тоғлардан кўринадиган кенгликларга сочиб юбора олса ёки гўзал шеърий сатрларга жойлай олса бир қадар енгил тортади. Не ерда сокин ...

2 Ўратепанинг жанубидаги Туркистон тизма тоғи этакларига баҳор анча кечикиб келади. Ҳамал ойининг охирларида далаларга энди қўш чиқади. Қорли Пирях чўққисининг тагида тўрт ...

ТОШКEНТ, ЎРАТEПА, СЎХ КЎЧКИ БОСГАН БУЛОҚ 1 Тошкент... Ўн беш-йигирма йилдан бери урушнинг совуқ нафаси тегмаган бу шаҳар Самарқандга нисбатан осуда ҳаёт кечирмоқда эди. ...

8 Саратон ўтиб, асад ойи кирди. Самарқанд атрофидаги боғларда мевали дарахтларнинг шохлари етилган ҳосилдан эгилиб, ерга салом бера бошлади. Шаҳар ичида ҳам мевали дарахтлар, ...

7 Тепаликка учиб чиқаётган чопқир отнинг туёғи ердан бош кўтариб, бугун-ерта очилай деб турган лола ғунчасини эзиб-янчиб ўтди. Бу от устида ўтирган Шайбонийхоннинг кўзлари ...

6 Кечаси ёққан қалин қор ҳар бир томни, деворни, ҳар бир дарахт ва гумбазни майин оқ ҳошия билан безаб чиққан. Бобур Бўстонсаройнинг юқориги қаватидан шаҳарга қараб турибди. ...

5 Тоҳир кечаси билан ухламай югуриб-елиб юрган бўлса ҳам ғалабанинг шодлигидан чарчаганини сезмас, фақат қорни очқаб, Самарқанднинг новвойлик ва ошпазлик расталари дам-бадам ...

4 Сувларнинг юзи хазонларга тўлиб оқадиган сершамол куз кунлари бошланди. Самарқанддан ўттиз чақиримча шарқ-жануб томонда, Панжакентдан қуйида Зарафшон дарёсини кечиб ўтган ...

3 Шайбонийхон тўрдаги эшикдан кирганда ҳамма ўтирганлар ўринларидан сапчиб туриб, хонга эгилиб таъзим қилдилар. Хон шаҳнишинга тўшалган кимхоб кўрпача устига чордана қуриб ...

2 Самарқанд қалъасининг ташқарисидаги боғ кўчалар, Улуғбек расадхонасининг атрофлари, Обираҳмат ариғининг бўйлари беҳисоб қўшинга тўлиб кетган. Чўпонота тоғининг этакларида, ...

САМАРҚАНД ҲАЛ ҚИЛУВЧИ ОЛИШУВ 1 Бўстонсаройнинг бир четида ранг-баранг тошлар билан сангфарш* қилинган мармар ҳовузли ҳаммом бор эди. Кечки пайт шу ҳаммомга Султон Али ...

3 Жавзо ойининг илиқ оқшомларидан бирида Андижон аркидаги ҳарамда икки ойлик келинчак Ойиша бегимнинг хобгоҳида канизлар шоҳона тўшакка гул атри сепдилар. Олтин-кумуш буюмлар ...

2 Архиён қўрғонини қамал қилаётган Бобур энди асосий кучларини Косонсой томонга буришга мажбур бўлди. У Аҳмад Танбалга келадиган ҳар қандай кўмакнинг йўлини тўсмоқчи, керак ...

ТОШКEНТ, НАМАНГАН, АНДИЖОН ЧИНГИЗИЙЛАР ЯНА ҲУКМРОН БЎЛМОҚЧИ 1 Қирчиллама қишда самур* пўстин ва қундуз телпак кийган Маҳмудхон хонаи хосда эшик оға Тилба Султон билан ...

2 Аммо бу маъсуд дамлардан кейин келган кунлар, ойлар, ҳатто йиллар ломаконлик ва саргардонликда ўта бошлади. Соҳибқирон бобокалонидан сабоқ олиб яшашга аҳд қилган Бобур ...

ХЎЖАНД, МАРҒИЛОН, АНДИЖОН АМИР ТEМУР САБОҚЛАРИ 1 Бобур минган ёлдор саман от эгасининг изтиробларини сезгандай юган сувлиғини асабий чайнайди, жиловни тортиб, олдинга учмоқчи ...

3 Устма-уст ёққан баҳор ёмғирлари йўлларини балчиқ қилиб юборган. Андижонда юз берган даҳшатлар хабарини тезроқ Самарқандга етказиш учун лой сачратиб, от чоптириб бораётган ...

2 Чўқмор зарбидан жароҳатланган билаги қаттиқ оғриётганини мавлоно Фазлиддин қоронғи бир ҳибсхонада ёлғиз ўзи қолганда сезди. Уни Андижоннинг Чақаридаги тош истеҳком ичига, ...

17. ХОТИМА Бир йилдан сўнг Отабек уста Алим билан бирга Тошканд келди. Ҳожи ва Ўзбек ойим оғиз очиб ундан ранжий олмадилар. Ул меҳмонлар каби эди. На отаси ва на онаси билан ...

16. ОЙ-КУНИ ЯҚИН ЭДИ Кумушнинг ой-куни яқин эди. Набиралик бўла-дирған Ўзбек ойимнинг иши бошидан ошқан, Кумушнинг ойи туғмасданоқ ул бешик ясатиш билан машғул эди. Дояча ...

15. ЭСИНИ КИРГИЗДИ «Кундашлик уйда кунда жанжал» деганлар. Албатта буни айткучи киши ўйламасдан ва билмасдан айтмагандир. Жилла, ҳар куни жанжал бўлмағанда ҳам ҳафтада, ўн ...

1 Тун қоронғиси устига осмонни қуюқ булут қоплади-ю, қалъа ичини зулмат босиб кетди. Андижон кўчалари таҳликали бир сукутга чўмган. Жимжит кечада арк дарвозасининг ғийқиллаб ...

4 Андижонлик бек ва навкарлар «Самарқандни олсак ҳамма мушкулларимиз осон бўлади», деб ўйлаган эдилар. Бироқ энг катта ишкалликлар Самарқанд олингандан кейин бошланди. Уч ...

14. ХУШРЎЙБИБИ ВА ЗАЙНАБ Хушрўйбиби Зайнабнинг эгачисидир. Моҳирабону-дан икки ўғул ва икки қиз дунёға келиб, тўнғучи Азимбек, ундан кейингиси Хушрўй (ёшлиғида Хушрўй ўрнига ...

13. ЭСОН БЎЛСАҚ КЎРИШАРМИЗ Тошкандга келишнинг йигирманчи кунидан қутидор Марғилонға қайтиш фикрига тушди. Ҳожи ва Отабеклар яна бир неча ҳафта қолишға қистасалар ҳам, ...

3 Тандирдан узилган нонларни қопга солиб чиқиб очларга улашаётган навкарлардан бири — Тоҳир эди. Аввал у ҳам: «Менга найза санчиб, онамнинг ўлимига сабаб бўлган ёғийларга ...

12. КУНДАШ — КУНДАШДИР Кумуш қайин отаси билан қайин онасига уч-тўрт куннинг ичидаёқ ўзини кўрсатиб қўйди, ширин ва ақллик муомалалари билан уларни ўзига мафтун қилди. ...

2 Қиш чилласи авжида. Изғиринли еллар эсади. Қўл-оёқларига кишан солинган, кийимлари йиртиқ маҳбуслар Самарқанднинг Регистон майдонида совуқдан қалтираб, шаҳар қозисининг ...

11. КУМУШНИНГ СЎЗ ЎЮНИ Шомга яқин меҳмонлар тарқалишдилар. Меҳмон-хонада ҳожи, қутидор, Ҳасанали ва Отабек қолған эдилар. Ичкарида Ўзбек ойим меҳмонларни кузатиб бўлиб, ...

1 Бобурнинг қўшини Самарқандни бутун ёз ва куз бўйи қамал қилди. Бойсунқур мирзо етти ой шаҳар дарвозаларини беркитиб ётди-ю, ахири очлик ва танқисликка бардош беролмай, ...

10. ҲАСАНАЛИНИНГ ҲИЙЛАСИ Киши ортиқча қўрққанда гангиб аъзоси ҳаракатсиз ва оғриқ ҳолга тушадирким, албатта буни биз қаттиғ қўрққандан деб биламиз. Дарҳақиқат, бизнинг ...

7 Бекларнинг машваратида Самарқанд юришини рамазон ойида бошлашга, тайёрлик ишларининг асосий қисмини Ўшнинг ўзидаёқ битириб кетишга қарор қилинди. Бобур онасининг сўзини ...

9. ҲОЖИ ЭТАК СИЛККАН Тўрда қутидор, унинг ёнида маҳалланинг имоми Юнус Муҳаммад охунд, юрт оғаси Пирназар жаллод ва Сотиболди оталиғ яна бир кекса ўлтурар эдилар. Пирназар ...

8. ЗИМНАН АДОВАТ Шундан кейин Ўзбек ойим олдинға тушиб, қудаси билан Кумушни уйга бошлади. Уларнинг кетидан бошқа меҳмонлар юрдилар. Ўзбек ойим йўл устидан Ойбо-доққа: — ...

6 Оқиш сувли жўшқин Бурасой Ўш қалъасининг тош ётқизилган пойдеворига бош уриб, кўпириб ўтади. Сойнинг ўнг бетидаги сердарахт маҳаллада мавлоно Фазлиддин бултурдан бери ...

7. ҚУДАЛАРНИ КУТИБ ОЛИШ Кечаги кирган савдогарлардан қудаларнинг бу кун аниқ кириш хабарларини билган эдилар. Нарироқдан кузатиб кириш учун Ҳасанали йўл устига кеткан, ...

6. ЎЗБEК ОЙИМ — ОҒМА, ЗАЙНАБНИНГ ДАРДИ Юсуфбек ҳожи чала-думбул табиатлик хотинининг феъли хўйини яхши билгани учун ўткан воқиъларни, яъни Отабек сирларини унга очмаслиққа ...

5 Ўшнинг жанубидаги кенг текисликлар, тўлқинсимон қир ва адирлар турли-туман дала гуллари билан безанган. Сап-сариқ қоқилар, кўк-қизғиш нахўтаклар, нопормон эр-баҳолар ...

5. МАКТУБ  Ҳожи шундан кейин ўғлидан бир даража қаноатланди ва чойга фотиҳа ўқуб, ўрнидан турар чоғида ёнидан бир хат чиқариб узатди: — Хатнинг ичидан чиқди. Келиндан — сенга ...

4 Кечки пайт ҳужрада Бобурнинг ёлғиз ўзи қолди. Қосимбек керакли одамларга: «Ҳужра — мирзо ҳазратларининг хилватгоҳлари бўлди, кечаси ҳам ўша жойда тунамоқлари мумкин», деб ...

4. ОЙ ЭТАК БИЛАН ЁПИЛМАС Чой тугалган эди. Отабек фотиҳа ўқуб, ўрнидан қўзғалмоқчи бўлди. — Турма! Юсуфбек ҳожи тарафидан берилган амирона буйруғ Отабекни қайтадан ўлтуриб ...

3. ҚИПЧОҚҚА ҚИРҒИН Кечки соат тўртларда Қоймас дарбозасидан қайтиб шаҳарга кирдилар-да, дарбозадан ўн адим нарида боши танидан олинған уч кишининг гавдасига йўлиқдилар. ...

3 Бобур мирзо отдан тушганда бўйи ўсиб, катта йигитларга тенглашиб қолгани билинди. Қадам олиши ҳам хийла салмоқли. Тахтга ўтирганидан бери ўтган сўнгги уч йил уни жуда тез ...

2. ҚОРОНҒИ КУНЛАР Отабек Марғилондан қайтиб келгандан кейин ўн кунлар ўтказиб уста Алимдан бир хат олған эди. Уста Алим хатида қутидорға учрашқанини ҳамма ...

Учинчи бўлим 1. МУСУЛМОНҚУЛ ИСТИБДОДИГА ХОТИМА Мусулмонқулнинг аҳоли устига бўлған жабру зулми ҳаддан ташқари кетди. Унинг истибдоди ўзга шаҳар-ларга унча сезилмаса ҳам, ...

2 Бобур мирзонинг опаси Хонзода бегим мулла Фазлиддинни кўпдан бери ҳайратга солиб келади. Бундан тўрт йил муқаддам мулла Фазлиддин Ҳиротдан келиб Умаршайх мирзонинг ...

17. ХАЙРИХОҲ ҚОТИЛ Миршаблар томонидан қўрбоши маҳкамасига сў-роққа олиб кетилган қутидор қайтиб йўлакдан кириши билан минг хил ташвишда ўлтурғучи Офтоб ойим билан Кумушка ...

ЎШ НАЖОТ ҚАЙДА? 1 Баланд қоятошлар билан текис воҳалар бир-бирига ғалати тарзда киришиб кетган Ўш атрофлари бир неча кундан бери жуда серҳаракат. Андижондан туяларга ортиб ...

16. ЎЗНИ ТАНИТИШ Eртаси кун бутун Марғилон деярлик Маликбойнинг майдонида воқиъ бўлған ишка жуда ҳайрон эди: — Мутал билан Содиқ бўлса шаҳарнинг томтешар йигитларидан, улар ...

15. ДУШАНБА КУН КEЧАСИ Бу кунги кеч Отабек билан Ҳомиднинг ҳаёт ва мамот масалаларини ўзининг қора қучоғиға олған қоронғи бир тун эди ва булардан қайси бирларининг сўнг ...

3 Қуваликлар тонг ёришгандан кун ёйилгунча бўлиб ўтган бу фалокатни нариги қирғоқдаги девор ва томлардан мўралаб кўриб турар эдилар. Уларнинг баъзиси «ёғий баттар бўлсин», ...

2 Саҳарликни еб, йўлга тушган ёв қўшинининг олдинги тўпи кўприкка чиқа бошлаганда тонг қоронғиси ҳали тарқалмаган эди. Ёмғир тоғларда қаттиқ қуяётганлиги учун Қувасойнинг ...

14. РАҚИБ ИЗИДАН Ўн олти-ўн етти кунлик ой оқ булут ичидан қўтосланиб кўринар эди. Ҳамма хуфтан намозига кириб кеткан, кўчалар сув қуйғандек тинч эди. Кўчанинг бу тинч ...

13. КУЛИБ ҚАРАМАҒАН БАХТ Энди унинг умиди ортиғи билан узилған эса-да, юрагининг ёниши босилурлиқ эмас эди. Илон чаққан кишидек довдир ва бесаранжом кўзлари билан теваракка ...

12. ЖОНСЎЗ БИР ХАБАР ВА ҚЎРҚУНЧ БИР КEЧ Агар олған ҳисобимиз тўғри чиқса, бу гал унинг Марғилонға қуруқ қатнаб юришининг еттинчи қайтаси эди. 1267-инчи йилнинг кузи — бу ...

11. «НАВО» КУЙИ Халқимиз таъбирича, бу замонлар «мусулмонобод» бўлса-да, бироқ бу тантаналик таъбирни бузиб қўя-турған ишлар ҳам йўқ эмас эди. Хон мусулмон, бек мусулмон, ...

10. БИЗДА КИМ КЎП ЙИҒЛАЙДИР? Ғайри машруъ талоқ хати текканига олти ойларча фурсат ўтиб кеткан эди. Кумушнинг гўзаллик таърифини ғойибона эшитиб, оғзининг суви келгучи ...

ҚУВА ЖАСОРАТНИНГ ЖАЗОСИ 1 Ўтган куни отланиб Андижонга кетган мулла Фазлиддин бугун қаттиқ изтироб ичида яна Қувага қайтди. У Бобурнинг отаси ўрнига ҳукмдор бўлганини ...

9. УНУТОЛМАСА НИМА ҚИЛСИН? Бу гал Отабекнинг кутилмаган равишда Марғилондан тез қайтиб келишини Ўзбек ойим ўзининг жуҳуд домладан қилдирған жодусининг ҳинд сиҳрини ...

3 Қўрғон ичидан дарвозахонанинг томига чиқиб олган япасқи бир навкар девор кунгураси орасидан уларни кузатиб турган эди. Қосимбек Мирзо дарвозасидан шитоб билан кираётганда ...

2  Кун қиёмига келиб, пешин намози ўқилгандан кейин кўшкнинг ич-таши жимжит бўлиб қолди. Рўзанинг азоби энди билина бошлаган, ёз кунида чанқаб ҳолсизланган одамлар кунни ...

АНДИЖОН ГУЛ ВА ҚУЮН 1 Чопарлар ҳали йўлда. Уруш тўполони Андижонга етиб келганича йўқ. Шаҳарнинг шимолидаги кўркам чорбоғ баланд девор билан ўралган, дарвозаларга ...

8. БАХТ ВА БАХТСИЗЛИК Ошни сузиб келтиргач, меҳмонни ошға таклиф қилишдан бурун яна тоқчадаги кўвачани олиб бир пи-ёлани тўлдирди ва Отабекка узатди. — Ичинг буни ҳам, ...

2 Тонг энди отган, ҳали офтоб чиқмаган бўлса ҳам кўпчилик беклар ва мулозимлар девониомда ҳозир эрдилар. Ҳаммалари Мирзони таъзим билан қарши олдилар. Зарбоф тўн кийган, ...

7. ҚУВЛАНИШ Учинчи кундан буёққа қутидорнинг эшиги теварагидан Содиқ айрилмас эди... ҳозир кечки соат еттилар бўлиб қолғани учун бу кун ҳам унинг келмаслигига қарор берган ...

АХСИ АЖАЛГА ДАВО ЙЎҚ 1 Баланд тепалик устига қурилган Ахси қалъаси тун оғушида тоғ қоясига ўхшаб қорайиб кўринади. Қалъа этагида Косонсойнинг Сирдарёга гувуллаб ...

6. ИСИТМА ОРАСИДА Саратоннинг иккинчи куни... Марғилоннинг шимолида бўлған Б... маҳалласининг кунчиқар томонида жанубга қараб бурулған тор кўчанинг юқориғи бурчагида отининг ...

5. ХИЁНАТ Қутидорнинг Тошканддан ёлғиз қайтиб келиши Кумушни анча энтикдирган эди. Аммо Отабекка воқиъ бўлған узр масаласи бир қадар уни тинчитди. Ишонар-ишонмас шубҳа ва ...

2 Бу йилги рўза ёз чилласига тўғри келган, жазирама кунларда тонг саҳардан кечқурун қоронғи тушгунча туз тотмай оч юриш кўп одамнинг силласини қуритар, бунинг устига ташналик ...

4. ЖОДУГАР ҲИНДИ Қайин отасининг оғриған касалидан тузала олмай ва ё тезроқ ўлиб тирикларни қутултирмай «чарлар» балоси билан ўзини ипсиз боғланғани учун сўнг чекда ...

АРОСАТ Биринчи қисм ҚУВА ҚИЛ УСТИДА ТУРГАН ТАҚДИРЛАР 1 Милодий 1494-йилнинг ёзи. Саратон иссиғида Фар-ғона водийсининг осмонига чиққан қуюқ булутлар куни бўйи ҳавони дим ...

3. ҚОВОҚ ДEВОНАНИНГ БEЛБОҒИ Оч қоринға салимсоқ еб, кўкчой ичишдан зериккан кишилар чойхонага Қовоқ девонанинг кириши билан унга сўз қота қолдилар: — Келинг-келинг, девона! — ...

2. УНУТМАЙСИЗМИ?.. Унинг бу галги Марғилон йўлига қўзғалиши ортиқча бир оғирлиқ билан, иккиланиш билан ўралған эди. Кумушбиби учун дунёга сиғмаслиқ бир шодлиқнинг, кўргучи ...

Иккинчи бўлим Азизбек Тошканддан жўнатилди. Унинг ерига Қўқондан Нормуҳаммад қушбеги белгуланиб келди. Азизбекни қўлға тушуриб бериш билан қипчоқлар наздида ҳам Юсуфбек ...

23. МУСУЛМОНҚУЛ Аркони давлат йиғилиб, Худоёр тахтига минган, Мусулмонқул хон бўлмаса ҳам хонлиқдан-да юқори бир кучка молик бўлған сиёсат курсисига ўлтирган эди. Бошлаб ...

22. «БИР ҒАРИБИ БEЧОРА» Бу тарихдаги хон ўрдаси Қўқоннинг бу кунда Хода бозор аталған ўрнида эди. Рўмоннинг ўн учунчи фаслида Марғилон ўрдасининг таърифи ёзилғанлиқдан ва бу ...

21. ИНҚИЛОБ Юсуфбек ҳожи устида бояғи кимхоб тўни билан Шайхантаҳурнинг Занжирлиғига етиб, гузарда йиғилиб ўлтурган ва ўзига салом бериш учун ўринларидан турган халққа хитоб ...

20. ИСТИҚЛОЛ ДАРДИ Етмиш кунлик бир муҳосарадан кейин уч минг сипоҳни бир ярим мингга тушуриб, бир ярим минг сипоҳни Тошканд қўрғонлари остида қурбон бериб, Нормуҳаммад ...

19. ҲУКМНОМА Ўткир, қонсираған ханжарини белига осиб, ойболтасини кўтарган жаллод қушбегининг ҳукмига мунтазир эди. Қушбегининг ўнг томонида қўрбошидан тортиб шаҳар ...

18. ЖАР ... Бу кун соат ўн иккида Отабек ила қутидорнинг исён-чилиқ гуноҳи билан дорға осилишларини жарчи шаҳарга хабарлаб юрар ва халқ оғзида Отабекларнинг ...

17. ЮСУФБEК ҲОЖИ Райимбек додхоҳнинг ёнидаги бизга таниш олабай-роқ тўнлик киши Ҳасаналини кўриши ҳамоно: — Ҳа-а-а, бизнинг Ҳасанали-ку! — деди, — кел, Ҳасан кўришайлик, ...

16. АЗИЗБEК Орадан уч-тўрт дақиқа ўткандан кейин Камолон тарафидан бир юз чамалиқ саркарда ва йигитлари билан Азизбек кўринди. Тилла жабдуқли қизил айғирға минган, қуёш ...

15. ТОШКАНД ҚАМАЛДА Бу кун Тошканд қамалининг элли биринчи куни. Совуқ бир оз юмшаб тушкан, қуёш очиқ ҳавода ҳаракат этмакда эди. Ерлар эриб, ҳамма ёқ шилт-пилт лой, қўрғон ...

14. НАЖОТ ИСТАБ ТОШКАНДГА Бу кун саккиз кундан берига — «кутилмаган бир бахт» эгаси бўлиб олған Кумушбиби учун бу ҳол кутилмаган бир бахтсизлик, кутилмаган бир фалокат эди. ...

13. ҚАМОҚ «Ёрмозор» мавзиъида шаҳар қўрғониға тиралиб со-линған ўрда. Ўрда дарбозасининг саҳни ботмонлаб ҳисобланған мевазор бўлиб, бунда олма, ўрик, нок ва тут ёғочлари ...

Орадан қиш ўтди, баҳор келди. Баҳор ўрнини ёз эгаллади. Ваъдам устидан чиқишнинг иложи бўлмади. Аттанг. Келолмадим. Ўзимдан ортмадим. Хуллас, ўтган йил ёзнинг оёғию, эрта ...

Ўтган  кечадан  эътиборан  ҳовлилар  бўшаб,  ҳувиллаб  қолган,  на  одамлар  ва  на  итларнинг овозлари эшитилар, ана шунинг учун ҳам Акбара одамлар қароргоҳига бунчалар яқин ...

VI Баҳор  кунлари  ўтиб,  ёз  яқинлашмоқда  эди.  Чорвадорлар  ёзги  яйловларга  кўчадиган  пайт келди. Тоғ ёнларида қишлаган қўйбоқарлар тоғ ичкарисидаги водий ва дараларга ...

12. ЧАҚИМЧИЛИҚ — Бу кун етти кун... Отабек қутидорнинг қизиға уйланди. Ул бу хабарни Қўқондан қайтишда эшиткан эди. Ўзининг қиёфасига яраша қўрқунч йўллар излар экан, ...

Гулимхон билан турмушлари ҳам осонгина кечгани йўқ, ўртада оғир, таажжуб ишлар ҳам бўлиб  ўтди.  Бўстон  мана  шу  ҳақда  ҳам  ўйларди.  Улар  эр-хотин  бўлганларидан  бери ...

11. КУТИЛМАГАН БАХТ Кумушбибидан ваколат олиш ҳам жуда қийин бўлди. Домланинг: Сизким Кумушбиби Мирзакарим қизи, ўзингизни тошкандлик, мусулмон Отабек Юсуфбек ҳожи ўғлига ...

Олмаларни  дорилаш,  уларга  баҳорги  ишлов  беришга  бир  кун  вақти  кетди.  У  қишлоқдан чаққон бир йигитни топди. У ҳақ эвазига ҳаммасини тез қилиб берадиган бўлди. ...

  10. ТЎЙ, ҚИЗЛАР МАЖЛИСИ Қутидорнинг ташқарисиға эр меҳмонлар, ичкарисига хотин меҳмонлар тўлғанлар, улар қуюқ, суюқ ошлар, ҳолва, нишолдалар билан иззатланадирлар. ...

Лекин  бўриларни  учратмади.  Шундан  сўнг  дунё  кўзига  қоронғу  кўриниб,  уйга  қайтди. Лекин  бари  бир  уйқу  келмади.  Қоронғуда  анчагача  тўлғаниб  ётди,  миясини  ...

9. ҚАРШИЛАШ Бу кунги кутилмаган тун Ҳасанали отани гангиткан, унинг кекса кўзлари уйқу билан тамом чаплашиб олған эдилар. Ул бу хабарни эртага эрталаб қайси йўсун билан бекка ...

Эртасига  пешинга  яқин  қутқарувчилар  бирин-кетин  тизилишиб  Ола  Мўнгу  довони  томон кўтарилиб борардилар. Бўстонни қўшиб ҳисоблаганда, улар олти киши эдилар. Машина ...

8. ҚУТЛУҒ БЎЛСИН! ...Зиё шоҳичининг кулиб айткан сўзларига қутидор сира ҳам тушунмас ва кутилмаган меҳмонларнинг ке-лиш сабабини сўрамоқдан ийманар эди. — Оловни қўятуриб, ...

Довонда  шикама  кечаси  тугаб,  тонг  отганда  биринчи  бўлиб  Эрназар  ўрнидан  турди  ва пўстинига ўраниб, тушовлиқ отларга қаради. —  Совуқми? — деб  сўради  Бўстон  ...

7. МАЖБУРИЯТ Қўқондан ҳар кун деярлик хабарлар келиб турар эди. «Қўқон сипоҳи томонидан Тошканд ўралди» деган хабарга энди ўн беш кунлаб вақт ўтган эди. Аммо ҳануз — ...

Йўловчилар  ерга  тушиб,  ҳориган  отларни  эгар-жабдуқдан  бўшатиб,  тунга  ҳозирлик  кўра бошладилар.  Унча  баланд  бўлмаган  қоя  остидан  жой  топдилар — Эрназар  дара  ...

6. ТОШКАНД УСТИДА ҚОНЛИҚ БУЛУТЛАР Бу кунларда Марғилонда шундай хабар чиқиб қолди. «Тошканд ҳокими бўлған Азизбек Қўқонға қарши бош кўтарган. Хон томонидан хирож (закот, ...

5. КИРОЙИ КУЯВИНГ ШУНДОҒ БЎЛСА! Пояфзал бозори ва унинг бурчагидаги ҳавли... Ўқуғувчи албатта бу ҳавлининг эгаси билан таниш чиқар. Кўримсиз, чирк босиб қорайған, жуда кўб ...

4. МАРҒИЛОН ҲАВОСИ ЁҚМАДИ Эрталабки чой ҳозирланған. Отабек хомуш ўлтуруб, Ҳасанали эрса унинг ҳолини таъқиб этмакда эди. Орадағи сўзсизлик бир пиёладан чой ичкунча ...

Совхозни ҳам туб ерлик одамлари Берик сув жилғаси номи билан «Берик» деб аташга ўрганган эдилар.  Очиғи,  бунақа  баланд,  хатарли  тоққа  чиқишни  хоҳловчиларнинг  ўзи  ...

V Гулимхоннинг  аввалги  эри  марҳум  Эрназар  билан  то  у  нобуд  бўлгунгача  уч  йил  бирга ишлашган эди. Сўз йўқ, хўп ишчан йигит, ўзига пухта эди — Бўстоннинг ...

3. БEК ОШИҚ Сарой тинч уйқуда, тун ярим. Ҳасанали ҳужранинг узун бурама қулуфини очиб ичкарига шамъ ёқди ва бекнинг тўшагини ёзиб унинг кириб ётишини кутиб турди. Аммо ...

IV Ўша  куни  бўрилар  жойларидан  кўчдилар.  Уяларини  ташлаб  кетдилар,  тунда  бу  ерга қайтмадилар  ҳам,  атрофда  дайдиб  юра  бошладилар.  Дам  бирон  жойда  ғамга  ...

III Эртасига  эрталаб  соат  ўнларда  Бозорбой  Нўйғутов  район  марказига  бориш  учун  отни эгарламоқчи  бўлиб  туриб,  бу  ёққа  қараб  келаётган  отлиққа  кўзи  тушди.  ...

ХОН ҚИЗИҒА ЛОЙИҚ БИР ЙИГИТ Отабек ўзи билан кўришган мундаки икки ёт кишини танимаганлиқдан бир-икки қайта уларни кўз остидан кечирди. Буни пайқаған Зиё шоҳичи Отабекка ...

—  Бўлди  қилинг,  отаси,  юрагимни  чиқарманг!  Нима,  мени  бола  фаҳмлаяпсизми? — ишонмай илжайди Гулимхон.— Худди болаликдан улар билан бирга ўсгандай гапирасиз...Ҳеч ...

Ёзғучидан Модомики, биз янги даврга оёқ қўйдик, бас, биз ҳар бир йўсунда ҳам шу янги даврнинг янгиликлари кетидан эргашамиз ва шунга ўхшаш достончилиқ, рўмончилиқ ва ...

II Гулимхон кичкинтойни алдаб-сулдаб, эркалаб бир амаллаб ухлагани ётқизди, ўзи ётмай — эрини  кутди.  Эри  ҳали-замон  келиши  керак  эди.  Ташқарида  итлар  бирдан  ...

Арава синса - ялқовга ўтин. Арава — транспорт воситаси. Унга асосан, от, эшак қўшилади ва ҳар хил юклар ташилади. Узоқ яқин қилиниб, йўл таноби тортилади. Ялқов, дангаса, иш ...

Сал нарсага бармокдарини нуқиб пеш қилиб туришади тағин: Бўстон Ўркунчиевни кўр, ана, илғор, ана, ўрнак... Башарасига солиб-солиб юборсанг шу илғор тавиянинг! Бўстоннинг ...

Бозорбой  кўл  бўйларига,  таниш  яйловларга  яқинлашган  сайин  ўзига  ишончи  ортар, дадиллашарди.  Олган  ўлжаси  билан  мақтангиси  келиб  қолди.  Чўпон  улфатларимдан ...

Тоғларга турнақатор тизилиб кўтарилиб боришар,  гаплашишга фурсат йўқ, бунинг устига хотини билан уришиб Бозорбойнинг таъби тирриқ бўлган эди.  Индамай йўл босишарди. Қиш ...

УЧИНЧИ БЎЛИМ I Одамлар — тақдирни,  тақдир — одамларни  излаб  юради...  Ҳаётнинг  азал  айланиши шундай... Тақдир мудом ўз нишонини мўлжаллаб туради, деган гап рост бўлса, ...

Мен мирзо Анвар ҳикоясини отам марҳумдан эшиткан эднм. Мирзо Анвар Қўқондан қочиб келиб, уч-тўрт йил чамаси Тошканднинг машҳур Эскижўва маҳалласида гурган. Ул вақтларда ...

Қобилбой бу сўзни эшиткучи қулоқлариға ишонмағандек, Анварнинг яқинроғиға сурилди. — Нима деяпсиз, Анвар, мен яхши онгламадим? Анвар яна ўша сўзини такрорлади. Қобилбой энди ...

Мўйинқумнинг интиҳосиз чўлида тун бўйи тўлин ой саксовулга осиб кетилган, энди совуб, қотиб қолган одам танасига кўзни қамаштирадиган ярқироқ шуълаларини тўкиб чиқди. ...

Хотин-қизлар  жинсидан  иродаси  кучлик,  ҳатто  эрлардан  ҳам  жассурроқ  шахсларни  кўб учратамиз.  Шунинг  билан  бирга,  уларни  нақадар  кучлик  иродага  молик  ...

Кун чошкоҳдан ошиб, Чорсуда халқ олағовири бошланса ҳам, шундаги бўш дўконларнинг бирида уч нафар йигит ҳануз донг қотиб ухлар эди. Чорсуда бўлиб турған тарс-тўполон гўё бу ...

Кечаси  ёмғур  савалағандек  ёғиб  турадир...  Қоп-қоронғи,  олти  қаричлиқ  тор  кўчанинг муюшида  турған  бир  кўлага  ёмғурдан  қочқан  каби,  кичкина  эшик  панасига  ...

Мишаш билан Кепа Авдийни машинадан тортиб туширишди-да, Обер-Кандаловнинг олдига судраб келиб, елкасидан босиб чўккалатишди. Обер-Кандалов бўш яшикнинг устида бужмайиб ...

Бу кеч масжид ҳужраси яна обод, катта шамъни тоқчаға қўндириб, очиқ танчага писта кўмир солиб,  маъ-юс,  бир-бирига  ёнма-ён  ўлтурғучи  икки  муфти  қўлларини  оловға  ...

Эрталаб  хоннинг  ҳарамдан  чиқиш  вақти  яқинлашқан,  салом  ва  истиқбол  учун  хослардан саккиз-тўққузи йиғилған эдилар. Шу кутиш асноси эшикда ҳовлиқиб Султонали кўринди. ...

Мана энди улар Авдий Каллистратовни суд қилишарди. Улар деганимиз — беш ароқхўр — Обер-Кандалов,  Мишаш,  Кепа,  Гамлет-Галкин  ва  Абориген-Узуқбой.  Тўғрироғи,  ...

Қулоғи остидағина айтилган бу сўз Анварни чўчитди ва ўз ёнида қўлида бир нарса кўтариб турған Раънони кўрди. — Уларни ухлатмай чиқолмадим... Уйга кирайлик, Анвар ака. Юраги  ...

V Обер-Кандалов  Мўйинқумда  кийик  қирғинига  одам  қидириб  вокзални  айланиб  юрганида Авдий Каллистратовга дуч келди. Бу  юмушни  Обер-Кандаловга  топширган  одам  ...

Раънонинг иккинчи хати Анвар учун яна бир ташвиш эди. Унинг ёнига боришдан ҳеч бир мантиқ топмас, билъ-акс, юрак ўтининг аланга олишини, жароҳатларнинг янгиланишини кўрар ...

  Анвардан бир оз илгарироқ қайтқан Султонали оғилхона айвонида сигир соғиб ётқан хотини устида тўхтади. — Бордингми, Рузвон? — Бордим, — деди Рузвон ва эмчакдан ...

Июль охирлаб қолганди. Кунлардан бир кун мен газета редакциясидан кўнглим хира бўлиб чиқдим.  Юрагимга  қил  сиғмасди.  Негаки,  кутилмаганда  менинг  чўл  очеркларимга ...

Хоннинг  совчилари  иккинчи  мартаба  келиб  тўй  вақтини  таъйинладилар:  келаси  жумъа махдумнинг  уйида  тўй  ижро  қилиниб,  маросимдан  сўнг  Раъно  ўрдаға  ...

Авдий  Каллистратов  Инга  Фёдоровна  билан  ўрталарида  туғилган  муносабатларни «тақдиримда  янги  давр»  деб  атар  ва  бунда  ростдан  ҳам,  ҳеч  қандай  муболаға  йўқ  ...

Шом  намозини  ўқуб  қайтқан  махдум  меҳмонхонанинг  эшигини  очиқ  кўрди.  Унинг келганлигини фаҳмлаб, тўғри ичкарига ўтди. Бир оздан кейин товоқда ош кўтариб Нигор ойим ...

IV Авдий Каллистратовни Жалпоқ-Соз бекат касалхонасига ётқизишди. Тунд юзли қозоқ врачи Олия Исмоиловна касални кўриб, жиддий деди: — Аҳволингиз унчалар ҳам яхши эмас. Лат ...

Маълумки,  кеча  Султонали  мирзо  қул  болаға  Гулшанни  чақиришни  таъйинлаб,  ўрдадан чиққан эди. Шу чиқишда ўрда атрофидан силжимай, кечгача Гулшанни кутди. Аср намозидан ...

Махдум чувирлашиб ўқуб ётқан болаларға тўхталиш ишоратини бериб, ўзи ирғиб ўрнидан турди  ва  шошқанча  мактабхонадан  чиқиб,  саҳн  ўртасида  турған  икки  нафар  машҳур  ...

Султонали  мирзо "Қушбеги"  маҳалласига  келиб,  бир  дарбозага  кирди.  Қоронғи  йўлакдан юриб бориб, ички эшикни тақирлатди. Ичкаридан "Ҳозир!" деган товуш эшитилгандан ...

Айвонда салла ўраб овора бўлған махдум йўлакдан "заифа" шапрасини олиб, танчада санама тикиб ўлтурғучи Раънога: — Йўлакда хотин киши кўринади, хабар ол-чи, болам, — деди. ...

Сафар бўзчи дарбозадан кирганда, ичкаридан ясамол бир хотин чиқиб қолди. Мундай яхши кийинган ва ҳусндор хотинни ул ўз умрида биринчи мартаба кўргани учун бўлса керак, хотин ...

Бу  юк  машинаси  бўлиб,  тепасига  қўлбола  қилиб  юпқа  тахтадан  айвонча  ишланган  эди. Шофёрнинг ёнида қўлида бола кўтарган хотин ўтирарди. Машина дарҳол тўхтади. Шофёр, ...

Ул аксар шом ва эрталабки намозларнигина масжидда ўқуб, қолғанларини уйида адо қилар, пешин,  аср,  хуфтанларга  вақт  тополмас  эди.  Аммо  бу  кеч  жўртта  хуфтанга  ...

Бир  неча  кунлардан  бери  Сафар  бўзчи  хурсанд  эди.  Мулла  Абдураҳмоннинг  хизматдан чиқишиға ўзим сабаб бўлдим, деб ўйлар; ўз сўзи билан мулла Абдураҳмон каби бир ...

* * * Ярим кеча челаклаб қуйган ёмгир аста тина бошлади. Яна аллақайларга жала бўлиб ёққани йўл олди. Сўнг алоҳа тинди, фақат онда-сонда кечиккан томчиларини ташларди. Субҳи ...

 — Муфтиларингиз меним орқамдан жўнаған бўлсалар керак, мирзо Анвар? Хаёли бошқа нарсада бўлған Анвар Султоналининг сўзига тушунибми, эмасми, ҳар начук бош ирғатиб қўйди. — ...

Анвар  бошқалар  каби  югурмаса  ҳам  елиб  келар  эди.  Хишткўпрукка  етканда,  катта  сув ёнидаги  ҳужра  эшигида  қўсқи1  пўстунга  ўралиб  турған  қоровул  унинг  олдиға  ...

Далв ойи1, қаттиғ қиш. Девоннинг ҳар икки хонасига бир нечадан сандал қўйилған эди. Ҳар бир сандалга тўрттадан мирзо жойлашиб, дафтар таҳрири, ёрлиғ иншоси билан машғул ...

Зокир-гов хонға қуллиқ қилди ва икки-уч қадам бордон томонға юриб, бутун товши билан чақирди: — Баҳромбой! Ҳов, Баҳромбой!!! Бордон  ичидан  бир  оёғида  кафш,  иккинчиси  ...

Инсон руҳининг ўз-ўзини англаш фожиалари нега энди Исодан бошланади. Худди илгари ҳаммаёқ бўм-бўш бўлгандай? Ким ўзи Исо? Нимага керак буларнинг бари? Наҳот мангу тавба ...

Қавс  ойи1  кирган  бўлса  ҳам,  ҳаво  мўътадил,  кун  жумъа  эди.  Ўрда  боғиға  сув  сепилиб, супурилган, ўртадағи шаҳсуфага лолагул гилам ёзилиб, хоннинг ўлтуриши учун ...

Деҳқон "озғина бер" деб тилангучига нима беришини билмаган ҳолда йўлакдан чиқиб кетди. Махдум  терлаган,  довдираган  йўсунда Анвар  билан  ичкарига  юрди.  Бир оз  сўзсиз  ...

АБДАЛОВ ОТАЖОН (1856-1939) -илк ўзбек матбаачиси ва ношири. Матбаачилик фаолиятини 1874 йилдан Хива шаҳрида Хива хони Муҳаммад Раҳимхон II саройида ташкил этилган тошбосмада ...

Ичкаридан  чиқиб  келган  махдум  мирзобошини  кутиб  ўлтурғучилар  ичида  мулла Абдураҳмонни ҳам кўриб қолди. — Бахайр, мулла Абдураҳмон, бахайр... Ваалайкум ассалом. Солиҳ ...

III     Ёғаман-ёғаман  деб,  ёз  ёмғири  анчагача  ёғмай,  кеча  оқшомдан  бери  уфқ  бетида  қорайиб,  тўлишиб, бағрида ялт-юлт чақинлар чақиб турган юрғун булутлар тун ярим ...

— Ҳар бир одам ўзига ўхшаган бошқа бирон одам устидан ҳокимлик қилиш учун ўлиб-тирилади. Сен бундан мустасно эмассан, Рим нойиби. Ҳаммадан ёмони ҳам шунда. Сен, ахир дунё ...

Гулшан  бояғи  етти  қизлар  ёнида  ухламоқчи  эди.  Нозик  билан  Туҳфа  ўрун  ёзар  эдилар. Қумри Гулшанга шўхлиқ қилар эди. — Сен аҳмоқсан, Гулшан опа! — дер эди Қумри. — ...

Гулшанлар  кирган  ҳавли "Қирқ  қизлар"  деб  аталар  эди.  Бунда  хоннинг  кўнгил  очишиға хизмат  қилғучи "Қирқ  қизлар"  турар  эдилар.  Бу  ҳавли  ундаги  ўюнчи,  ...

Гулшан  эгнида  мунсаги  билан  даҳлизга  чиқиб,  ундаги  канизлар  томонидан "илтифотга лойиқ  кўрилгани"  учун  табрик  қилинди.  Кафшандозда  кийинар  экан,  кўзи  ...

Гулшан  эшикка  юриб  келиб,  рўймол-лачагини  тузатти  ва  ичкарига  қадам  бости.  Эшик ичкарисида қўл қовиштириб ўлтурган каниз ўрнидан туриб букилди. — Сафо келдилар1. ...

Янги ўрда юқорида ёзғанимиздек, ҳақиқатан шукуҳлик, хушманзара бино қилинған эдиким, унинг ҳозирги харобасидан ҳам кўрса бўлур.  Ўрда  қўрғонининг  ташқари  айланаси (тўрт  ...

Худоёрхонға 1283-нчи  йилда  учунчу  мартаба  тахтка  чиқиш  насиб  бўлди.  Унинг  охирға салтанати  хонлиқ  истибдодининг  аччиғ  зулм  ва  таъаддиларининг  жонсўз  қора  ...

 Кучлик  шамол  кўтарилиб,  боқчадаги  ҳар  нарсани  тўрт  тарафка  бука  бошлади.  Кўча чанглари кўкка кўтарилиб, ой ва юлдузлар нурини хирароқ бир ҳолға қўйдилар. ...

Неча  йиллар  Анварнинг  кўнглини  машғул  эткан  бир  муаммо  ниҳоят  орзуға  мувофиқ  ҳал қилинғандек, яъни шубҳа ичида қизарған муҳаббат ғунчаси висол хабари билан ...

Понтий Пилат Арк айвонидан қандай шаҳдам чиқиб кетган бўлса, шундай шаҳдам қадамлар ташлаб қайтиб келди. Посбонлар дарҳол кўздан ғойиб бўлдилар ва икковлари яна айвонда ёлғиз ...

Ўн  беш  куннинг  ичида  махдумнинг  меҳмонхонаси  расмий  бир  маҳкамага  айланаёзди. Ўрдаға ариза билан мурожаат қиладирған ҳар ким, ҳатто расмий кишилар ҳам аввал маслаҳат ...

Ҳукмдор  қошларини  чимирди,  кўк  тоқига  қирғийқараш  билан  боқди:  э-ҳе,  айланишини қаранглар-а,  тинмайди  қурмағур,  ҳеч  нарса  билан  иши  йўқ.  Бу  қуш  худди  ...

II Ўшанда  Қуддусда  ҳаво  эрталабдан  қизиб,  кун  иссиқ  бўлишидан  дарак  берарди.  Ирод саройининг  Арк  айвонида  мармар  устунлар  тагида  прокуратор  Понтий  Пилат  ...

Асрдан бироз илгарироқ эди. Махдум дарбоза ёнида муборакбодчи мударрислардан бирини икки  букланиб  таъзим  қилған  ҳолда  узатар  эди.  Ҳазрати  мударрис  хайрлашқан  ...

Ниҳоят, кутилган вақт етди. Юк поездини тўхтатиш олдидан чопарлар икки-уч киши бўлиб, темир йўл бўйлаб буталар ва баланд ўсган қуюқ ўтлар орасига яширинишди. Ҳуштак чалиб ...

 Ёрлиғ  олишнинг  иккинчи  соатларида  бутун  шаҳарга  бу  хабар  тарқалиб  кетди.  Ўрда жарчиси бозор ва уруниш жойларда тўхтаб:  — Айюҳаннос! Билмаган билсин – эшитмаган ...

ИККИНЧИ БЎЛИМ I   —  Ярадорга  саломлар,—  деди  Авдий  иложи  борича  одмигина  қилиб,  шу  билан  у  қаттиқ дукирлаб ураётган юрагини босмоқчи эди. Худди  ...

 Ёрлиғнинг  кимнин  исмига  ёзилғанлиғини  эрталабданоқ  ўрдада  ҳар  ким  сезиб  қолди. Девонда эски одатича ўз ишини қилиб ўртурғучи Анварнинг ёниға дам-бадам мирзо ва ...

Наша  тўлдириб  солинган  юк  халталарини  елкага  ортганча,  ярим кечага  довур  темир  йўл томонга  қараб  юрдилар.  Юриш  унча  қийин  эмасди.  Қуритилган  гиёҳнинг  ...

 Ҳозир Абдураҳмон ўзининг яқин мозийсида усти ширнига беланган от тезакдан бошқа бир нарса кўрмаганидек, истиқболида ҳам эпақалиқ бир ҳол тасаввур қилолмас эди. Бир неча ...

Имомнинг  таъби  жуда  сустланди.  Шом  ва  хуфтан  асноларида  ҳам  ҳеч  ким  билан сўзлашмади.  Сафар  бўзчининг “Бухоройи  шарифда  неча  йил  ўқуб  келиб,  ниҳояти  ...

Аср  намози  учун  масжид  жиловхонасиға  энди  уч  киши  йиғилған  эди.  Жиловхонанинг тўрида  ўлтурган  қора  тўнлик,  ўттуз  ёшлар  чамасида  рангсиз  ва  ёшлиғига  ...

Эртасига тонг қоронғусида турдилар. Субҳи содиқ эндигина оқариб келяпти. Чеккароқдаги ҳовлилар ҳали уйқуда. Уч чопар томорқалардан ўтиб, овоз чиқармай чўлга чиқдилар. Ҳатто ...

Анвар Шаҳидбек билан махдумнинг сўзларига қарши мажҳул бир азиятда бош қимирлатиб суфага қайтди. Уларнинг чиқиб кетишларини кутиб турғандек ички эшикдан Раъно кўринди. Ҳар ...

Учқудуқ деганлари дунёнинг бир тупкасидаги гадой топмас қўналға экан. Улар бу ерда ўзларига дарров иш топиб олдилар. Бир чўпоннинг чала ётган иморатини битириб берадиган ...

Девонда расмий мирзо бўлишнинг учинчи йилида Анвар жуда катта эътибор қозонған эди. Айниқса, туркий таҳрирда мирзоларнинг ҳар бирисидан устун: чиройлик услуби, осон таркиб2 ...

Шу  кундан  бошлаб  Анварнинг  ҳаётида  янги  саҳифа  очиладир.  Яъни  махдум  Анварга илгаригича – истиқболи қоронғу бир ятим, деб қарамай, балки Анвар каби ўз ўғли ...

Анвар ёшлиғида бўшангғина бир бола эди. Ўз тенгги болалар билан оз алоқа қилар, уларга кам аралашар ва ортиқча ўйнаб-кулмас, ҳамиша унинг кўзида бир мунг ётар эди. Бу ҳолат ...

Фалакми кажрафтор, турмушми бемаза, ҳар ҳолда Анварларнинг толеъи яна пастлик қилди. Бир кун Анорбиби биравникида юмуш қила туриб тўсиндан оғриб қолди, бир соатнинг ичида ...

Анвар 1267-нчи ҳижрия миёналарида Қўқоннинг Бахмалбоф маҳалласида1 фақир бир оилада дуёға келди. Оналар туққан болаларини сизга “тилаб-тилаб олған фалоним” деб, оталар “худой ...

Анвар  ўртаға  дастурхон  ёзиб,  икки  лаган  манти  чиқариб  қўйди,  уч  киши  қамти  ўлтуриб, манти тановул қилишдилар. Таом асноси Шаҳидбек секин-секин мақсадға ёндашиб ...

Тўртинчи кун тонг азонда қорли тоғларнинг букир тизмалари кўзга чалинди. Поезд улар кетаётган Чу ва Мўйинқум чўлларига яқинлашарди. Теп-текис кенгликлардан сўнг келадиган ...

Москва — Олмаота  поезди  Саратов  ерларини  орқада  қолдириб,  икки  кундан  бери Қозоғистон чўлларидан борарди. Авдий Каллистратов Турон томонларни биринчи кўриши. У бир  ...

Раъно ичкарига қайрилмасдан боқчаға махдум кирди ва ташқарини чақирди: — Марҳамат Шаҳидбек, марҳамат! Раъно ичкарига кишири билан домланинг орқасидан ҳарсиллаган, гурсиллаган ...

Ярим кун ҳам ўтди. Поезд Волгабўйи ерларидан кетиб борар, купе вагонларда ҳамма узоқ сафар  тадоригини  кўриб,  жойлашиб  олган,  Авдий  Каллистратов  тушган  умумий  ...

Истиқболнинг ширин хаёллариға кўмилган ҳолда махдум аср намози учун таҳорат олар эди. Таҳоратда тартибни риоя қилиш шуннат, аммо махдум тарки суннат қилмоқда. Ҳатто ...

Ростини айтсам, ўша соатда бошимдан нима кечаётганлигини англамас, англашни ҳам истамас эдим. Кўринишдан худди менга ўхшаган, худди мен каби одам бўлган ўн қўшиқчига нега бу ...

Махдумнинг  ҳавлиси  уч  қабат  эди.  Кўчадан  биринчи  қабатда  меҳмонхона,  мактабхона  ва машқхона  эди.  Иккинчи  қабатда  мураббаъ,  ярим  таноб  чамаси  боқча,  бунда  ...

Исм  билан  жисм  аксар  бир-бирисига  мувофиқ  тушмайдир.  Меним  ёш  вақтим,  айниқса, гўзаллик  қидирған  мағрур  чоғларим  эди.  Оиламиздами,  бошқа  ердами  баҳарҳол  ...

Нигорхоним  бошда  эрга  ёлчимади.  Аввало  эрининг  фақирлиғи,  бойиғандан  сўнг  бўлса унинг  зарбулмасал  бўларлиқ  хасислиги  бечорани  кўб  йиғлатти. “Хотин  кишининг  ...

Мен Москвага келдим. Бу ердан, Қозон вокзалидан наша ўсадиган чўлларга жўнашим керак эди. Гап шундаки, худди мана шу Қозон вокзалида ўсмирларнинг нашага борадиган чопарлари,— ...

 Махдум оиласини ҳам кийим-кечак важидан ўзи каби тутар эди. Кийим-кечакдагина эмас, ҳатто  озиқ-овқат  тўғриларида  ҳам  унинг  анчагина  келишимсиз  қилиқлариға  йўлиқилар  ...

Шу вақт ичида Авдий Каллистратов Жалпоқ-Соз бекатига Инга Фёдоровна номига бир  қанча хатлар ёзиб жўнатди. Инга Фёдоровна ҳам шаҳар почтасининг «Сўраб олиш» бўлимига жавоб ...

  Юқоридан ўқуғучиға бир даража онглашилған бўлса керакки, яқин йигирма йиллардан бери  махдумнинг келими шаҳар ёки қишлоқ сўраб турған бир бекча бўласа-да, ундан ...

Лекин,  бу  ерда  ҳам  омадлари  келмади.  Инларига  яқинлашиб  қолганда  улар  одамларнинг устидан  чиқдилар.  Қадрдон  инларининг  шундоқ  ёнгинасида  каттакон  юк  ...

«Йигирманчи, менга қара, йигирманчи! Қани, яна бир зўр бер! Яна, яна!» Тепада учиб юрган вертолётларга пастда оппоқ қор узра сел каби оқиб бораётган қутурган қора дарё яққол ...

Бунинг  маъноси  шу.  Гўшт  етиштириш  муҳим  эмас.  Муҳими  гўшт  топшириш.  Халқ  олдида, талабчан  юқори  ташкилотлар  олдида  юзни  ёруғ  этишнинг  бирдан-бир  йўли  шу.  ...

III Мўйинқумга  қиш  тушди.  Бир  марта  қор  ҳам  ёғиб  ўтди.  Хийла  қалин  ёғди,  аммо  узоқ турмади.  Эрталаб  жамики  чўлу  саҳрони  худди  тўлқинлари  югуриб  кета  ...

Солиҳ  махдум  отасининг  вафотида  йигирма  ёшлиқ  талаба  эди.  Отаси  марҳум  бўлғандан сўнг ўзидан бир неча ёш каттароқ оғаси Марғилонға имом бўлиб оиласи билан кўчиб ...

  Тонгга яқин чўлга салқин тушди. Ер ючида неки қимирлаган жон-зот бор, бари енгил нафас олди. Ўтиб бораётган дим, таффот тун билан шўр босган тала-тузни ўртаб, ...

Кун оғди. Ботиб бораётган қуёшдан оташин ҳарорат ёғилар, унга кун бўйи қизиб ётган ердан кўтарилаётган  тоқат  қилиб  бўлмайдиган иссиқ  ҳовур  қўшилар  эди.  Қуёш  ва  чўл  ...

Ўша қўлдан кетган дунё Мўйинқумнинг бу ердан узоқ саксовулзор далаларида қолди. Чек-чегарасиз Мўйинқум саҳроларида сайғоқларнинг ададсиз сурукларини ададсиз карра суриб, ...

Вужуди ичра яна бир вужуд битганини сезган Акбара тинчини йўқотди. Юраги гурсиллаб ура бошлади. Кўкраги остида вояга етаётган болаларини хавфу хатарлардан асраш ва қўриш ...

  Биринчи қисм I-боб Қишнинг қисқа куни нораста нафасидай бирпасгина илиб турди-ю, тоғларнинг кунгай бетларида кўп ўтмай ҳавонинг авзойи бузилди, музликлардан совуқ ...

Солиҳ  махдум 1230-1290-нчи  ҳижрий  йилларда “Ҳўқанди  фирдавсмонанд”да  яшаған  бир муаллим  ва  имом,  ўз  замонасининг  истилоси  билан  айтканда “мактабдор  домла”дир.  ...

— Агар Фарҳоднинг Ширин, бўлса Мажнунларнинг Лайлоси  Насиб ўлмиш менга гулшан аро гулларнинг — Раъноси.  (Мирзо)  Агар ор этса Лайли ҳақлидир Қайснинг жунунидин  Не бахт ...

Туркистон феодалларининг кейинги вакили бўлған Худоёрнинг ўз хоҳиши йўлида деҳқон оммаси  ва  майда  ҳунарманд — косиб  синфини  қурбон  қилиши,  мамлакат  хотин-қизларини ...

1943 йил 27 сентябрда Тошкент вилояти, Янгийўл туманидаги Шўралисой қишлоғида туғилди. 1950-57-йиллар Каганович номли тўлиқсиз ўрта мактабда ўқиди. 1955 йил отаси Парпи ...

Бошқа шоирларда қандоқ, билмадим, аммо мен ёзган шеърларимни ўз танқидимдан бир неча бор ўтказмагунча эълон қилишни истамайман. Баъзи шеърлар эса  умуман нашр этилишига ...

Рауф ака вафот этганларида барча фарзандлари бошлари устида эди. Йиғи-сиғи тингач, ақлни жойга қўйиб иш тутиш керак эди. Бу борада катта таржирибага эга полвон Турсун Али ...

Орадан  ўн  йил ўтгач Рауф ака ҳаётларининг сўнгги кунларини эслаш ва дард-аламларни яна юракдан ўтказиш оғирлик қилар экан.  Қолаверса, у кунлар тавсилоти бошқа кўплаб ...

  Рауф Парфи авлодлари шажарасини тузиш бир пайтлар  энг биринчи галдаги вазифам бўлганди. Рауф ака билан ҳам бу борада кўп суҳбатлашгандик. У киши фарзандлари ва неваралари ...

Рауф Парфи фазилатларининг чегараси йўқ эди. Ҳар доим бир нима ўйлаб топар эдилар. Уларнинг баъзилари  биринчи бор қўлланаётган бўлса ҳам ажаб эмас. Суратда:Рауф Парфи, ...

Биз  қанчалар лоқайдмиз. Улуғ инсонлар билан учрашиб, суҳбатлашиб, ҳатто улар билан ёнма-ён яшаб бўлиб ўтган воқеалар, суҳбатларни ёзишдан кўпинча эринамиз. Фаросатимиз ...

1995 йилнинг январь ойида Рауф ака бизнинг уйда 20 кун узулуксиз яшагандилар.Бу кунлар менинг ҳаётимдаги энг бахтли кунлардан бўлиб қолди. Рауф Парфи Ҳар гал сизларникига ...

1994 йилнинг 22 май куни кечга яқин Рауф ака бизникига ташриф буюрдилар. -Тўғри қишлоғимдан келаяпман.Онажоним касал бўлиб қолдилар.Қиш бўйи қарадим.Энди сал оёққа ...

Рауф  ака билан юз берган ҳаддан кўп воқеаларнинг гувоҳи бўлганман. Агар уларни ёзаверсам, бир неча китоб бўлса керак. Бир йилда 10 тасини ёдга олсам ҳам жами 250 та воқеа ...

  Рауф Парфи Давраларда ва сафарларда Рауф ака бир нималарни ўйлаб, топиб юрардилар.1989 йили ўзбек тилимизга давлат тили мақоми берилгач, ўрисча сўз айтган кишига ...

Рауф Парфи 1994 йилнинг охирлари эди. Рауф ака бизникида анча кун тургандилар. У киши бор жойда албатта бирор-бир ҳангоматалаб воқеа, гап-сўзлар бўларди. Шулардан биттаси ...

Рауф Парфи Рауф Парфи хонадони там маънода Ўзбекистон Ёзувчилар уюшмасининг филиали эди дейиш мумкин. Трактор заводи яқинидаги уйнинг биринчи қаватида жойлашган тўрт хонали ...

Рауф Парфи Рауф ака кўп хушлайдиган гапларидан бири бу турғунлик замони (1980-йиллар охири) деб аталган пайтларни тожиклар “замони карахти” деб аташидир. Қандай зўр топиб ...

Рауф Парфи   Рауф акада туғма ҳозиржавоблик истеъдоди бор эди. Бу фазилатни тарбиялаш қийин бўлса керак. Ҳар қандай қалтис ҳолатда ҳам фавқулодда бир сўз айтардилар – ...

ИЛК   УЧРАШУВ 1970-йилларнинг охири эди. Ўшанда мен ҳозирги Ўзбекистон Миллий университетининг журналистика факультети кечки бўлимида таҳсил олардим. Кундуз кунлари эса Қора ...

Кунлардан бирида мукка тушиб, насиҳатнома ёзаётганимда, танқидчи дўстим, одатдагидек мийиғида кулиб, заҳарханда қилди. — Энди ҳамма панду насиҳатларни Кайковус билан Навоий ...

   (Хотира китоби) Болаликда санъаткор бўлишни, қўшиқ куйлаб одамларга маърифат тарқатишни, дилларга қувонч бахш этишни орзу қилганман. Бунда менга Даврон акам устоз эдилар. ...

(Хотира китоби) Рауф Парфи ҳаётлик пайтларида “тарихимни сиз ўрганишингиз керак” деб менга кўп бора айтар эдилар. Вафотларидан кейин бу ният васиятдай бўлиб қолди. Ўзлари ...

  (  Сўз  боши  ўрнида  )   “Кимки қасддан бир мўминни ўлдирса, унинг жазоси жаҳаннам бўлиб, ўша жойда абадий қолажак...” (Қуръон ояти). (more…)

  Равшанбек Хонниёзов асари  Китобдан қиска парча  Мен бойлик сари ўз йўлимни катта камбағалликдан бошладим. Менинг сизлардан ёки Бобилнинг бошқа ҳар бир  фуқаросидан устун ...

                                                                              (1-7 қисмлар)                                    Адам Жексон  Бой бўлишни хоҳлайсизми?  Агар сиз ...